Trees

தாவர இனம் - மெக்னோலிஷியா (Magnoliaceae )

தாவரம் - மரம்

தாயகம் இந்தியா

வீட்டுத் தோட்டங்களிலும், வீதிகளின் இரு மரங்களிலும் செண்பூக மரங்கள் வளர்க்கப்படும்.

செண்பூக மரத்தின் பலகை வீட்டு தளபாடங்களுக்கு பயன்படுத்தப்படுவதுடன், இந்த மரத்தின் அனைத்து பகுதிகளும் மூலிகையாகவும் பயன்படுத்தப்படுகிறது.

Family – Magnoliaceae

Tamil Name – Chambuga

Habit - Tree

Origin – Introduced (India)

Distribution in Sri Lanka - Cultivated in homegardens, roadsides and  forest plantations

Climate - Intermediate and wet zones

Uses - The wood is used in furniture and framery of doors and windows. The whole plant is used in traditional medicine.

ශාක කුලය - Magnoliaceae - මැග්නෝලියේසියේ

දෙමළ නම - චඹුගා

ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - ඉන්දියාව

ගෙවතු තුල, පාර අයිනේ සහ වන වගාවන්හි වගා කෙරෙන ශාකයක් වන අතර අතරමැදි සහ තෙත් කලාප දේශගුණය තුල හොඳින් වැඩෙන ශාකයකි.

භාවිතයන් - මෙහි දැව ලී බඩු, දොර රාමු සහ ජනේල සෑදීමට යොදා ගන්නා අතර මුළු ශාකයම සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේ දී භාවිතා වේ.

தாவர இனம் - ருட்டேஷியா   Rutaceae

தாவரம் - மரம்

தாயகம் - இலங்கை

இலங்கையில் வரண்ட வலய காடுகளில் அதிகளவில் விளா மரங்கள் காணப்படுகின்றன. வீட்டுத் தோட்டங்களிலும் விளாம்பழ மரங்கள் வளர்க்கப்படுகின்றன.

 விளாம் பழங்களை சாதாரண முறையில் உண்பதுடன், பானம் தயாரித்தும் அருந்தப்படுகிறது. பாரம்பரிய மூலிகைக்கும் விளாம்பழ மரத்தின் பாகங்கள் பயன்படுத்தப்படுகின்றன.

Family - Rutaceae

Tamil Name - Vila/Vilatti

Habit - Tree

Origin - Native

Distribution in Sri Lanka - Occurs in dryforest subcanopy, secondery forests. Cultivated in homegardens

Climate - Dry (lowland) zone

Uses - The fruits are edible; the pulp is crushed, mixed with coconut milk and water, and taken as a rereshment. The whole plant is used in traditional medcine.

ශාක කුලය - Rutaceae - රූටේසියේ

දෙමළ නාමය - විල/විලත්ති

ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - ස්වදේශික

ශ්‍රී ලංකාව තුළ වියලි වනාන්තර, උපවියන් ස්තර සහ ද්විතීයික වනාන්තර වල දක්නට ලැබෙන ශාකයකි. ගෙවතු වගා තුලද දක්නට ලැබේ. වියළි (පහතරට) කලාපීය දේශගුණය තුල වැඩෙන ශාකයකි.

භාවිතය - පලතුරක් ලෙස ආහාරයට ගතහැකි ය. මදය පොඩිකර පොල් කිරි සහ වතුර සමඟ මිශ්‍ර කර පානයක් ලෙසද භාවිතයට ගනී.. මුළු ශාකයම සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේදී භාවිතා වේ.

தாவர இனம் - கொம்றடேஷியா (Combretaceae )

தாவரம் - மரம்

தாயகம்  - ஆசிய நாடுகள்

இலங்கையில் வறண்ட வலையம் மற்றும் தாழ்நிலப்பகுதிகளில் இந்த மரங்கள் வளரக்கூடும்.

தான்றி மரத்தின் காய்களும், பட்டையும் மருத்துவ மூலிகையாக பயன்படுத்தப்படும்.

Family – Combretaceae

Tamil Name – Ahdan-koddai, Tanti

Habit - Tree

Origin – Native

Distribution in Sri Lanka – Occurs in dry grassland and patana.

Climate – Dry (lowland) and  Intermediate zones

Uses - The fruits and barks used in traditional medicine.

ශාක කුලය -  Combretaceae - කොම්බ්‍රිටේසියේ

දෙමළ නම-අහ්දාන්-කොඩ්ඩායි, තන්ති

ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - ස්වදේශික

ශ්‍රී ලංකාවේ වියළි තණබිම් සහ පතන බිම් වල දක්නට ලැබෙන ශාකයක් වන අතර වියළි (පහතරට) සහ අතරමැදි කලාප දේශගුණයේ හොඳින් වැඩෙන ශාකයකි.

භාවිතය - මෙහි පලතුරු සහ පොතු සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේ දී භාවිතයට ගැනේ.

வில்வ மரமானது இலங்கைக்கு உரித்தான தாவர இனமாக காணப்படுவதுடன், நாட்டில் சில வகையான வில்வம் மரங்கள்  காணப்படுகின்றன. ஒவ்வொரு வில்வம் மரங்களிலும் வெவ்வேறான வில்வம் காய்கள் உருவாகின்றன. நாட்டு வில்வம் என்றழைக்கப்படுவது பெரிய வில்வம் காய்களை குறிப்பதோடு, சிங்கள வில்வம் மிகச் சிறியதாக காணப்படுகிறது. எவ்வாறாயினும் பொதுவாக வில்வம் காய்கள் மிகவும் மருத்துவ குணங்களை கொண்டதாகவே காணப்படுகின்றன. உஷ்னமான மற்றும் குளிரான காலப்பகுதியில் வில்வம் வளரக்கூடியது. இருந்த போதிலும், ஈரவலய பகுதிகளில் அதிகளவில் வில்வம் மரங்களை காணக்கூடிதாக உள்ளது.  அதேபோல வில்வம் மரங்களை சித்த மருத்துவத்திற்கான மரம் எனவும் தெரிவிக்கப்படுகிறது. வில்வம் மரத்தில் காணப்படும் முற்கள் அதிக விசத்தன்மை வாய்ந்தவை. வில்வம் மரத்திலுள்ள முற்கள் ஏதேனும் வகையில் காலில் குத்தும் பட்சத்தில் , காயப்பட்ட இடத்தில் விசக்கட்டி ஏற்படக்கூடும். ஆகவே வில்வம் மரங்களுக்கு அண்மையில் செல்லும் போது மிகுந்த அவதானத்துடன் செல்லவேண்டும். எனினும், வீட்டிற்கு அருகில் வில்வம் மரத்தை வளர்க்க வேண்டும் என சித்த மருத்துவம் கூறுகிறது. வில்வ மரத்தில் மகா லக்ஸ்மி குடியிருப்பதாக இந்துக்களிடையே பெரும் நம்பிக்கை காணப்படுவதால், இந்த மரத்தை வீடுகளுக்கு அருகில் வளர்ப்பது மிகவும் சிறந்தது என கூறப்படுகிறது. இதனாலேயே லக்ஸ்மி வில்வ சுந்தரி எனவும் போற்றப்படுகிறாள். அதேபோல, வில்வம் பழம் பூஜை தட்டுக்களில் முக்கியமாக வைக்கப்பட வேண்டிய பழமாகவும் காணப்படுகிறது. ஆயுர்வேத மருந்தாக வில்வம் பழம் அறிமுகப்படுத்தப்படுவதுடன், சரும நோய்களுக்கான மருந்தாகவும் இவை பயன்படுத்தப்படுகின்றன. வில்வம் மரத்திலுள்ள இலைகள், பூக்கள், காய்கள், காய்களின் ஓடுகள் என அனைத்து பகுதிகளும் மூலிகைக்காக பயன்படுத்தப்படுகின்றன. இந்து மதத்தில் வில்வ மரம் மிகப் புனிதமானது.சிவ வழிபாட்டில் வில்வ பத்திர பூசை முக்கியமானது. முக்கூறுகளைக் கொண்ட வில்வ இலை திரிசூலத்தின் குறியீடாகக் கொள்ளப்படுகிறது. இது இச்சா சக்தி, ஞானசக்தி, கிரியா சக்தி என்பதைக் குறிக்கின்றது. மூக்கடைப்பு, செரியாமை, காசம் முதலான நோய்களுக்கு இதன் இலை, பழம் என்பன மருந்தாகப் பயன்படுகிறது. வில்வ வேர் சித்தமருத்துவத்தில் கூறப்பட்டுள்ள  பஞ்ச மூலங்களுள் ஒன்றாகவும் காணப்படுகிறது. இலங்கை, இந்தியா, மியன்மார், மலேசியா, உள்ளிட்ட நாடுகளில்  வில்வம் மரங்கள் வளர்கின்றன. சுமதர் 12 மீற்றர் உயரத்திற்கு இவை வளரக்கூடியது. வருடத்தின் ஜனவரி மற்றும் டிசெம்பர் மாதங்களில் வில்வம் பூக்கள் மலரும். வில்வம் பூக்கள் மிகுந்த வாசனையானவை. கொத்தாக இவை மலர்வதுடன், ஒரு கொத்தில் சுமார் 05 பூக்கள் காணப்படும். 05 இதழ்கள் கொண்ட வில்வம் பூக்கள் வௌ்ளை நிறத்தில் காணப்படுவதுடன் அதன் உட்பகுதி இளம் மஞ்சள் நிறத்திலும் காணப்படும். 4- 5 சென்றிமீற்றர் நிளமாக பூக்கள் காணப்படும். ஒரு கொத்தில் இரண்டு அல்லது மூன்று வில்வம் காய்கள் உருவாகும்..

வில்வம் காய்களுக்கு விலங்குகளின் தொல்லைகள் மிகக் குறைவாகவே காணப்படுகின்றன. வில்வம் காய்களின் தோல் கடுமையாக காணப்படுவதே இதற்கு காரணமாகும். வில்வம் காய்கள் நன்கு முற்றி மரத்திலிருந்து விழுவதற்கு சுமார் நான்கு அல்லது நான்கரை மாதங்கள் செல்லும்.

Beli tree is an endemic plant of Sri Lanka and there are several types of Beli grown in our country. Each of these types of fruit takes on a different shape. Rata Beli is a large variety of fruit and Sinhala Beli is a small variety of fruit. Beli tree grows well in humid climates with hot and cold climates. The Beli tree should also be identified as a dangerous tree. This is because the thorns on the bark are highly toxic. If these thorns stick to the leg, blisters will form. So be very careful when walking under the bell trees. But in Ayurveda the Beli tree is named as a tree to be grown near the house. The reason given is that Goddess Lakshmi has chosen the Beli tree as her abode and it is shown in Hindu literature. That is why it is called Lakshmi Billwa Sundari. It also plays an important role in the sacrificial offerings made to the gods as a fruit. In Ayurveda, Beli fruit has been introduced as a medicine that gives soothing properties to the body. The leaves, flowers, buds, fruits, pods, and bark of the tree are all used medicinally. It is stated that the small variety of fruit which we call Sinhala Beli is more in quality and value. BelI is a proven remedy for constipation. But it works in two ways. It is said that any diarrhea patient will stop having diarrhea when boiled Belli is mixed with honey and consumed. But if the ripe Beli is eaten, the condition worsens. Ripe Beli is mostly suitable for patients. Beli tree is a plant native to South Asia. It is also found in India, Burma, Ceylon, Malaysia and the Indian subcontinent. The Beli tree usually grows to a height of 12 meters. During the months of January and December of the year, the Beli flowers bloom with new twigs. The flowers are very fragrant. Occurs as an inflorescence. There are five or six flowers in a cluster. The petals of the flower are white and the inside is yellow. Insects feed on eggs and pollen inside. The flower is large as 4 by 5. Beli is usually single-fruited, and rarely two or three fruits appear together. Animal damage to the Beli tree is minimal. This is because the outer skin of the fruit is very thick. It takes about four months for a Beli to ripen and fall to the ground. The bark of the ripe Beli is yellow. It smells very old. The Beli is slightly yellow inside and is divided into narangi-like parts. There are a large number of seeds in it. Propagation is by seeds. According to the medical opinion, the mucus-like part of the ripe fruit is very good for the internal part of the stomach. Therefore, it is advisable to prepare it as a Beli drink. The leaf blade is usually about 17 cm long and 12 cm wide. Thickness The leaf is green and has a firm texture. Beli leaves compact, three-leafed. These are sequentially spread. The bark is grayish white and the bark is smooth. Beli peels are also taken for certain treatments and Beli root is used for decoration purposes. Beli knots are used for chem to protect plantations. It is said that when the bark leaves are dried and mixed with paddy, the damage to the paddy by insects is minimal. In some parts of the dry zone, the bark is cleaned by rubbing under the trees. This is done to collect the bell flowers. Beli tree is an economically viable plant.

Benefits

Beli knots, Belli flowers, ripe Beli are very valuable as local medicines. So there are economic benefits to be gained. Beli tree is used in Sinhala medicine. Beli leaves are used to control insect pests. This plant grows well in the lowland wet zone and inland areas of our country.

බෙලි ගස ලංකාවේ ආවේණික ශාකයක් වන අතර අපේ රටේ වැවෙන බෙලි වර්ග කීපයක් වේ. මේ එක එක වර්ගවල ගෙඩි වෙනස් වෙනස් ස්වරූප ගනී. රට බෙලි යනුවෙන් හඳුන්වන ගෙඩි විශාල වර්ගයත් සිංහල බෙලි නමින් හඳුන්වන ගෙඩි කුඩා වර්ගයත් යන දෙක ම ගුණයෙන් අනූන පලතුරු විශේෂයක් වේ. බෙලි ගස උෂ්ණ ශීත දේශගුණය සහිත තෙත් කලාපයේ හොඳින් වැඩේ. එසේ ම බෙලි ගස අන්තරායදායක ගසක් ලෙසින් ද හඳුනාගත යුතු ය. ඊට හේතුව නම් බෙලි ගසේ ඇති කටු අධික විෂ සහිත වීමයි. මේ කටු යම් හෙයකින් කකුළේ ඇනුණහොත් ගෙඩි හටගනී. එම නිසා බෙලි ගස් යට ඇවිදින විට ඉතා පරිස්සම් විය යුතු ය. එහෙත් බෙලි ගස නිවස ආසන්නයේ වවාගත යුතු ගසක් ලෙස ආයුර්වේදයේ නම් කර ඇත. ඊට හේතුව වශයෙන් දක්වා ඇත්තේ ලක්ෂ්මී දේවිය බෙලි ගස සිය වාසස්ථානය ලෙසින් තෝරාගෙන ඇති බැවින් එය හින්දු සාහිත්‍යයේ පෙන්නුම් කර ඇත. ‍'ලක්ෂ්මී බිල්ව සුන්දරි' යනුවෙන් හඳුන්වා දී ඇත්තේ එම නිසා ය. එසේම බෙලි පලතුරක් ලෙස දෙවියන් උදෙසා තබන පූජා වට්ටියේ දී ප්‍රධාන තැනක් ගනී. ආයුර්වේදයේ බෙලි පලතුර හඳුන්වා දී ඇත්තේ ශරීරයට සෞම්‍ය ගුණය ලබාදෙන ඖෂධයක් ලෙසයි. බෙලි ගසේ කොළ, මල්, ගැට, ගෙඩි, ගෙඩියේ මද, ගෙඩියේ පොතු යන හැම දෙයක් ම ඖෂධ ලෙසින් ගැනේ. මෙහිදී අප සිංහල බෙලි ලෙසින් හඳුන්වන ගෙඩි කුඩා වර්ගය ගුණයෙන් සහ අගයෙන් වැඩි බව ප්‍රකාශ වේ. බෙලි මලබද්ධය සඳහා ප්‍රත්‍යක්ෂ ඔසුවකි. එහෙත් එය දෙයාකාරයකින් ක්‍රියාත්මක වේ. ඕනෑ ම පාචන රෝගියෙකුට තැම්බූ බෙලි මී පැණියෙන් මුසුකර දුන් විට බඩඑළිය යාම නතරවන බව කියැවේ. එහෙත් ඉදුණ බෙලි කෑමට ගතහොත් එම තත්වය දරුණු අතට හැරේ. ලෙඩුන් සඳහා ඉදුණු බෙලි ඉතා යෝග්‍යයි. බෙලි ගස දකුණු ආසියාව ප්‍රධාන කොට ගත් ශාකයකි. මෙය ඉන්දියාව, බුරුමය, ලංකාව, මලයාසියාව හා ඉන්දීය දූපත්වල ද දක්නා ලැබේ. බෙලි ගස සාමාන්‍ය ලෙසින් මීටර් 12ක් තරම උසට වැඩේ. වර්ෂයේ ජනවාරි දෙසැම්බර් මාසවල බෙලි මල් අලුත් අතු රිකිලි ලියලා මල් හටගනී. මල් ඉතා සුවඳවත් ය. මල් මංජරියක් ලෙසින් හටගනී. මල් පොකුරක මල් පහක් හෝ හයක් ඇත. පෙති පහකින් යුත් මලේ පෙති සුදු පාටින් යුක්ත වන අතර අභ්‍යන්තරය කහ පැහැයක් ගනී. ඇතුළු පිහිටි ඩිම්බ හා පරාග පෝෂණය සිදුවන්නේ කෘමීන්ගේ ආධාරයෙන් ය. මලක් සෙ.මී. 4ක් 5ක් තරම් විශාල වේ. සුවඳින් යුක්තයි. බෙලි හටගන්නේ තනි ගෙඩි වශයෙන් ය. කලාතුරකින් ගෙඩි දෙක තුනක් එකට හටගනී. බෙලි ගෙඩියට සතුන් නිසා වන හානි අඩු ය. ඊට හේතුව නම් ගෙඩියේ ඇති පිට පොත්ත ඉතා ඝනකමින් යුක්ත වීමයි. බෙලි ගෙඩියක් පැසී ඉදී බිමට වැටීමට මාස හතරක් හෝ හතරහමාරක් පමණ වේ. ඉදුණ බෙලි ගෙඩියේ පොත්ත කහපාටින් යුක්තයි. එය ඉතාමත් ප්‍රණීත සුවඳකින් යුක්තයි. බෙලි ගෙඩිය ඇතුළත මද කහපාටින් යුත් අතර එය නාරං ගෙඩියක මෙන් කොටස් බෙදී ඇත. ඒ තුළ ඉතා විශාල ප්‍රමාණයක් බීජ පිහීටා අත. බෙලි බිජ මගින් ප්‍රචාරණය සිදු වේ. ඉදුණු බෙලි ගෙඩියේ ඇති සෙවෙල වැනි කොටස ආමාශයේ අභ්‍යන්තරීය කොටසට ඉතා ගුණදායක බැව් වෛද්‍ය මතයයි. එම නිසා බෙලි බීමක් ලෙස සකසා ගැනීම ඉතා යෝග්‍යයි. බෙලි පත්‍රයක් සාමාන්‍යයෙන් 17 cmක් පමණ දිග වන අතර එය 12 cmක් පමණ පළල වේ. ඝනකම කොළය කොළ පාටින් යුක්ත වන අතර තද ගතියක් ඇත. බෙලි පත්‍ර සංයුක්ත ආකාරයට පත්‍ර තුනක් බැගින් රිකිල්ලක පිහිටයි. මේවා අනුක්‍රම ලෙසට රිකිල්ලේ විහිදී ඇත. බෙලි ගස අළු පාටට හුරු සුදු පාටක් ගන්නා අතර පොත්ත සුඹුලු සහිතයි. බෙලි පොතු ද යම් යම් ප්‍රතිකාර සඳහා ගනු ලබන අතර බෙලි මුල් කෂාය සඳහා යොදාගනී. බෙලි ගැට වගා භූමි ආරක්ෂා කරගැනීම සඳහා කෙම් වලට භාවිත කෙරේ. බෙලි කොළ වියළා වී සමඟ මුසු කළ විට ඉපියන් ආදී කෘමි සතුන්ගෙන් වී වලට වන හානි අවම බව පැවසේ. වියළි කලාපයේ ඇතැම් ප්‍රදේශවල බෙලි ගස් යට අතුපතු ගා ශුද්ධ පවිත්‍ර කර ඇත. එසේ කර ඇත්තේ බෙලි මල් එකතු කිරීම සඳහා ය. බෙලි ගස ආර්ථික වශයෙන් ප්‍රයෝජනවත් ශාකයකි.

ප්‍රයෝජන - 

බෙලි ගැට, බෙලි මල්, ඉදුණ බෙලි දේශීය ඖෂධ ලෙසින් ඉතාමත් වටිනාකමින් යුත්තයි. ඒ නිසා ආර්ථික වාසි ලබාගත හැකි ය. බෙලිගසේ පංචාංගයම ඖෂධ ලෙසින් සිංහල වෙදකමේ දී භාවිතයට ගැනේ.බෙලි කොළ කෘමි උවදුරු මැඩීම සඳහා භාවිතයට ගනී. මෙය අපේ රටේ පහතරට තෙත් කලාපයේත් අභ්‍යන්තර ප්‍රදේශවලත් හොඳින් වැඩෙන ශාකයකි.

தாவர இனம் - அனகாடியேசியோ Anacardiaeeae

அம்பரெலா பழத்தை காய்கள் என்ற கூட்டதினூடாக நாம் பயன்படுத்துகின்றோம். இது எமது நாட்டிற்கு உரித்தான தாவரமல்ல . என்றபோதிலும், எமது நாட்டு காலநிலைக்கு ஏற்றால் போல சிறந்த முறையில் உருவாகும் தாவர இனமாக இது காணப்படுகிறது.  பண்டைக்காலத்தில் காடுகளில் காணப்பட்ட அம்பரெல்லா காய்களை உணவிற்காக பயன்படுத்தவில்லை. மாறாக மருந்துவ தேவைக்காக மாத்திரம் பயன்படுத்தப்பட்டது. வௌிநாட்டவர்களின் நன்கொடையாக அம்பரெல்லா மரம் எமது நாட்டிற்கு கிடைத்ததாகவும் தகவல்கள் காணப்படுகின்றன. அம்பரெல்லா

மரமானது கிளைகளுடன் பாரிய மரமாக வளரும் . எனினும் தற்காலத்தில் ஒட்டுச்சேர்க்கை அல்லது பதிய முறையினூடாக மிக சிறிய அம்பரெல்லா மரங்களும் உருவாக்கப்படுகின்றன. ஸ்பொன்டியாஸ் பினாடா என விஞ்ஞானப் பெயர் கொண்டு அழைக்கப்படும் அம்பரெல்லா காய்கள் கடும் புளிப்புத் தன்மையுடன் காணப்படும். அம்பரெலா காய்களின் தோல்கள் பிசின் தன்மையான வலுவலுப்பாக காணப்படுவதால், தோல் அகற்றிய பின்னர் இதனை உட்கொள்ள முடியும்.

அம்பரெலா மரங்கள் மிக விசாலமாக வளரக்கூடியவை. எனினும் அவற்றின் கிளைகள் அதிக பலமானவை அல்ல.  ஒரு தண்டில் 12 அல்லது 15 இலைகள் கூம்பு வடிவில் உருவாகும். கிளைகளில் இளம் மஞ்சள் நிறத்தில் அதிகளவான பூக்கள் மலரும். அவற்றில் கொத்து கொத்தாக காய்கள் உருவாகும்.  ஒரு கொத்தில் 20 தொடக்கம் 30 வரையான காய்களும் உருவாகும். அம்பரெலா காய்களில் கிருமி தொற்று ஏற்படாததால், அனைத்து காய்களும் நன்றாக முற்றி சிறந்த பயனை கொடுக்கும். அம்பரெல்லா காய்களில் உள்ள விதைகளை சூழ மிக பாதுகாப்பான கவசங்கள் காணப்படுவதால், அவற்றின் விதைகள் வித்தியாசமான தோற்றத்தில் காணப்படும்.

கூரான முற்களை கொண்ட மேற்புரத் தோளுக்கு மத்தியில் அம்பரெலா காய்களின் விதைகள் காணப்படுவதுடன், அவை முளைத்து செடியாகுவதற்கு இரண்டு மாதங்கள் வரை தேவைப்படும். பல்வேறு நாடுகளில், வெவ்வேறு வகைகளில் உருவாகும் அம்பரெல்லா காய்கள்,  இலங்கைளில் கடும் பச்சை நிறத்தில் உருவாகின்றன.  சில நாடுகளின் காலநிலைக்கு ஏற்ப அதன் நிறம் மாற்றமடையக்கூடும். ஆசியாவை பிறப்பிடமாக கொண்ட அம்பரெல்லா மரங்கள் பெங்கொக், தாய்வான், இந்தியா, மலேசியா ஆகிய நாடுகளில் காணக்கூடியதாக உள்ளது. பிரதானமாக பழங்களாக  பயன்படுத்தும் அம்பரெல்லா காய்களை எமது நாட்டில் கறி சமைப்பதற்கும் பயன்படுத்துகின்றனர்.  இதனை தவிர, ஜெலி மற்றும் ஜாம் போன்ற மேலதிக உணவுப் பொருட்கள் தயாரிப்பிற்கும் அம்பரெல்லா காய்கள் பயன்படுத்தப்படுகின்றன.

பதிய முறையில் உற்பத்தி செய்யப்படும் சிறிய அளவிலான அம்பரெல்லா மரங்கள் தற்போது எமது நாட்டு மக்கள் மத்தியில் பிரபல்யம் அடைந்துவருகிறது. எனினும், பாரிய அம்பரெல்லா மரங்களை கிராமங்களில் காணக்கூடியதாக உள்ளது. இந்த மரத்தின் பலகை உறுதித்தன்மை அற்றது. ஆகையால் எந்தவொரு தேவைக்காகவும் அம்பரெல்லா மரப் பலகை பயன்படுத்தப்படுவதில்லை.

பயன்கள்.

பொருளாதார ரீதியில் சந்தையில் பெறுமதியான காயாக அம்பரெல்லா காணப்படுகிறது.  வருடத்திற்கு ஒரு தடவை மிகச் சிறப்பாக பயன்தரக்கூடிய வகையில் அம்பரெல்லா காய்கள் உருவாகின்றன. வருடத்தின் பெப்ரவரி மாதம் இலைகள் உதிர்ந்து, புதிய தளிர்கள் உருவாகுவதுடன், அதனை தொடர்ந்து பூக்களும் உருவாகும். கொத்தாக பூக்கள் உருவாகுவதுடன், பாரிய அளவில் காய்களை உருவாக்கி, சிறந்த பலனை தரக்கூடிய மரமாகவும் அம்பரெல்லா காணப்படுகிறது. பல்வேறு உபஉணவுகளை தயார் செய்வதற்காக இந்த காய்கள் பயன்படுத்தப்படுகின்றன.

ஆயுர்வேத மருத்துவத்திற்கு அமைய, சக்கரை நோயை கட்டுப்படுத்தும் குணமும் அம்பரெல்லாவிற்கு காணப்படுகிறது. வெப்பதன்மை கொண்டவையாக இது காணப்பட்டாலும், அது உடலுக்கு தீங்கில்லை என தெரிவிக்கப்படுகிறது. அம்பரெல்லா தளிர்கள் உடலிலுள்ள கொழுப்பை கட்டுப்படுத்த உதவுவதால், சம்பள் அல்லது, சுண்டலாகவும் அவை பயன்படுத்தப்படுகின்றன. இலங்கையில் இரண்டு வகையான அம்பரெல்லா இனங்கள் காணப்படுகின்றன. மிகவும் உருண்டை வடிவான பெருத்த காய்களை உருவாக்கும் மரங்களும், சற்று நீளமான காய்களை உருவாக்கும் மரங்களும் இலங்கையில் காணப்படுகின்றன. அம்பரெல்லா மரங்கள் வளர்வதற்கு ஓரளவு ஈரலிப்பான மண்வளம் தேவைப்படுகிறது. கடல் மட்டத்திலிருந்து 2500 அடி உயரத்திற்கு மேல் காணப்படும் குளிர் காலநிலைக் கொண்ட பகுதிகளிலேயே அம்பரெல்லா மரங்கள் வளரும்.  எமது நாட்டிற்கு சொந்தமற்ற தாவர இனமாக காணப்பட்டாலும், பிற்பட்ட காலப்பகுதியில் அறிமுகமாகிய தாவர இனமாக அம்பரெல்லா மரங்கள் காணப்படுகின்றன.

Type of Genus- Anacardiaeeae

Ambarella is a fruit that is used as a fruit. This is not an endemic plant of our country and is considered as a plant that is well adapted to the climate of our country. In the early days of our country, wild Ambarella was not used for food and it was used as a common medicine. It is said that our country received the Ambarella tree as a gift from foreigners. It is a broad-leaved Ambarella plant, as well as a very short-stemmed. Due to the sticky nature of the skin, it should be used without peeling. The Ambarella tree grows large and round. But the branches are not strong. The leaves grow as shoots and in one shoot there are about twelve to fifteen leaves. At the edge of the branch it inflorescence a large number of flowers that form a cluster of fruits. There are 20 to 30 fruits in a cluster. All the fruits ripen and mature because there are not so many insect pests. The inner seed is securely covered with a series of sharp hairs. Therefore, the Ambarella seed takes on a strange form. The seeds are located in the center of the Ambarella seed, surrounded by a spike with sharp spines. They take about two months to germinate and sprout. Amberlla, also known by its botanical name Spondias pinnata, belongs to the genus Anacardiaceae. The Ambarella fruit, which grows in different ways in different countries, grows from the dark green fruits of Sri Lanka and in some countries the color varies according to the climate. Native to Asia, the Ambarella plant is found in Bangkok, Taiwan, India, and Malaysia. Ambarella is one of the main fruits used in the preparation of curries in our country. At the same time, it is also used to make desserts such as Amberella dosi and jam. The short Ambarella variety has become popular in our country and the Ambarella plant which grows widely in the leaves can be seen in the countryside. The Ambarella wood is not hard and is not used for any purpose. It is a fruit that has economic value in the market. It bears good fruit once a year and bears little fruit once a year. In the month of February, the hemp leaves fall off and new leaves bloom. At the edge of the branch it inflorescence a large number of flowers and is a highly productive tree. Used to make various desserts and as curries. According to Ayurveda, Amberella has the ability to control diabetes. It is a fruit that is warm but not harmful to the body. Amberella leaves are good for salt and pepper because they help control cholesterol in the body. There are two types of Amberella grown in Sri Lanka. One type of fruit grows very well rounded while the other type has a slightly elongated shape. The Amberella plant needs a slightly humid climate. Amberella can be described as a later non-native plant.

ශාක කුලය - ඇනකාඩියේසියේ - Anacardiaeeae

ඇඹරැල්ලා පලතුරක් ලෙසින් භාවිතයට ගැනෙන ගෙඩි වර්ගයකි. මෙය අපේ රටේ ආවේණික ශාකයක් නොවන අතර අපේ රටේ දේශගුණයට හොඳහැටි ගැළපෙන ශාකයක් ලෙසින් බෝ වූ ශාකයක් ලෙස ගැනේ. අපේ රටේ මුල් කාලයේ තිබූ වල් ඇඹරැල්ලා කෑම සඳහා භාවිතයට නොගත් අතර එය සාමාන්‍ය ඖෂධයක් ලෙස භාවිතා වුණි.විදේශීන්ගෙන් ලද දායාදයක් ලෙස අපේ රටට ඇඹරැල්ලා ගස ලැබුණ බව කියැවේ. අතුපතර විහිදී විශාල ලෙස වැඩෙන ඇඹරැල්ලා ශාකය මෙන් ම ඉතා මිටියට හැදෙන වැඩිදියුණු කරන ලද ඇඹරැල්ලා වර්ගයක් ද වේ.ස්පොන්ඩියස් පිනාටා යන විශේෂිතයෙන් හඳුන්වන ඇඹරැල්ලා තද ඇඹුල් ගතියකින් යුත් ගෙඩි විශේෂයකි. මෙහි ලෙල්ලේ ඇති ඇලෙනසුලු මැලියම් ස්වභාවය නිසා පොතු හැර ප්‍රයෝජනයට ගැනීම කළ යුතු ය. ඇඹරැල්ලා ගස විශාල ලෙසින් වටකුරුව ගස මහතට වැඩේ. එහෙත් අතු ශක්තිමත් නැත. පත්‍ර රිකිලි ලෙසින් වැඩෙන අතර එක රිකිල්ලක පත්‍ර දොළහක් පහළොවක් තරම් හටගනී. අතු අග හටගන්නා පුෂ්ප මංජරියේ විශාල සංඛ්‍යාවක් පුෂ්ප හටගන්නා අතර ගෙඩි පොකුරක් ලෙසින් හැදේ. පොකුරක ගෙඩි 20 සිට 30 දක්වා හටගනී. කෘමි උවදුරු එතරම් නොමැති නිසා ගෙඩි සියල්ල මෝරා පරිණත වේ. අභ්‍යන්තර බීජය ආරක්ෂාකාරී ලෙස තියුණු කේශර රාශියකින් ආවරණය වී ඇත. එම නිසා ඇඹරැල්ලා බීජය අමුතු ම ස්වරූපයක් ගනී. තියුණු කටු සහිත කොස්සකින් වටවී ඇති ඇඹරැල්ලා ඇටයේ මධ්‍යයේ බීජ පිහිටා ඇත. ඒවා පැළ වී අංකුර ඇදීම සඳහා මාස දෙකක් පමණ ගත වේ. (Spondias pinnata) ස්පොන්ඩියාස් පිනාටා නමින් උද්භිද නාමයෙන් හඳුන්වනු ලබන ඇඹරැල්ලා ඇනකාඩියේසියේ කුලයට අයත් ශාකයකි. විවිධ රටවල විවිධ ආකාරයට හටගන්නා ඇඹරැල්ලා ගෙඩි ලංකාවේ තද කොළ පාටින් යුත් ගෙඩිවලින් හටගන්නා අතර සමහර රටවල දේශගුණය අනුව පැහැය වෙනස් වේ. ආසියාව නිජබිම කොටගත් ඇඹරැල්ලා ශාකය බැංකොක්, තායිවාන්, ඉන්දියාව, මලයාසියාව වැනි රටවල දක්නට ලැබෙන ශාකයකි. ප්‍රධාන වශයෙන් පලතුරු අතරට ගැනෙන ඇඹරැල්ලා අපේ රටේ ව්‍යංජන සැකසීම පිණිස ප්‍රයෝජනයට ගනී. ඒ අතර ම ඇඹරැල්ලා දෝසි හා ජෑම් වැනි අතුරුපස කෑම සෑදීම සඳහා ද ප්‍රයෝජනයට ගැනේ. අපේ රටේ මිටි ඇඹරැල්ලා ප්‍රභේදය දැන් දැන් ජනප්‍රිය වී ඇති අතර අතුපතර විහිදී විශාල ලෙස වැවෙන ඇඹරැල්ලා ශාකය ගම්බදව දක්නට හැක. මෙහි ලීය තද ගතියක් නොමැති අතර කිසි ප්‍රයෝජනයක් සඳහා නොගැනේ.

ප්‍රයෝජන

ආර්ථික වශයෙන් වෙළඳපළේ වටිනාකමක් ඇති ගෙඩි වර්ගයකි. වර්ෂයකට එක් වරක් හොඳින් ඵල දරන අතර එක් වාරක් මඳ වශයෙන් ඵල හටගනී. අවුරුද්දේ පෙබරවාරි මාසයේ සණ කොළ හැලී අලුත් දලු දමා මල් හටගනී. මල් පොකුරට විශාල සංඛ්‍යාවක් මංජරි පිහිටා ඇති අතර විශාල ඵලදාවක් ලබාදෙන ගස් වර්ගයකි. විවිධ අතුරුපස සෑදීමටත් වෑංජන ලෙසින් සකසා ගැනීමටත් භාවිත කෙරේ. ආයුර්වේදයට අනුව දියවැඩියා රෝගය පාලනය කිරීමට සමත් බවක් ඇඹරැල්ලාවලට ඇත. උෂ්ණගතිය ඇති එහෙත් ශරීරයට අහිතකර නොමැති පලතුරකි. ඇඹරැල්ලා දලු ශරීරයේ කොලස්ටරෝල් පාලනයට සමත් නිසා ලුණුමිරිසට හා ඇඹුලට සකසා ආහාරයට ගනී. ලංකාවේ වැවෙන ඇඹරැල්ලා වර්ග දෙකකි. එක් වර්ගයක් ගෙඩි ඉතා හොඳින් වටකුරුව වැඩෙන අතර අනෙක් වර්ගය ගෙඩිය තරමක් දිගටි හැඩයක් ගනී. ඇඹරැල්ලා ශාකයට තරමක තෙත් සහිත දේශගුණයක් අවශ්‍ය වේ. එහෙත් අඩි 2500 වඩා උස් ශීත දේශගුණය ඇති භූමියේ ද ඇඹරැල්ලා දක්නට නැත. ඇඹරැල්ලා අපට ආවේණික නොවූ පසුකාලීනව ව්‍යාප්ත වූ ශාකයක් ලෙස දැක්වීමට පුළුවන.

தாவர இனம்  - ருட்டேஷியா (Rutaceae)

தாவரம் - சிறு மரம்

வீட்டுத் தோட்டங்களில் அதிகளவில் வளர்க்கப்படும் தாவரமாகும். விட்டமின் சத்துடைய தோடம்பழம் உணவிற்காக பயன்படுத்தப்படுகிறது.

Family  - Rutaceae 

English Name - Orange 

Habit - Shrub 

Distribution in Sri Lanka - Cultivated in homegardens 

Uses - The fruits are edible. 

ශාක කුලය - රුටේසියේ

ඉංග්‍රීසි නම - ඔරේන්ජ්

ස්වභාවය - පඳුරු

ගෙවතු වල වගා කෙරෙන ශාකයකි.

භාවිතය - පලතුරක් ලෙස ආහාරයට ගතහැකි ය.

தாவர இனம்  - எலியோகார்பேசியோ (Elaeocarpaceae)

தாவரம் - சிறு மரம்

தாயகம் - ஆசிய நாடுகள்

ஈரவலயம் மற்றும் இடைநிலை காலநிலையைக் கொண்ட வனப்பகுதிகளில் வெரலிக்காய் மரங்களை காணமுடியும். வீட்டுத் தோட்டங்களிலும்  இந்த மரங்கள் வளர்க்கப்படுகின்றன.  இந்த மரத்திலிருந்து பெறப்படும் காய்கள் உணவிற்காக பயன்படுத்தப்படுகின்றன.

Family - Elaeocarpaceae 

English Name - Ceylon olive  

Habit - Small tree 

Origin - Native 

Distribution in Sri Lanka - Occurs in wet and intermediate forest sub-canopy . Cultivated in homegardens 

Climate - Intermediate and wet zones 

Uses - The fruits are edible. 

ශාක කුලය - එලියෝකාර්පේසියේ

ඉංග්‍රීසි නම - සිලෝන් ඔලිව්

ස්වභාවය - කුඩා ගසකි

සම්භවය - ස්වදේශික

තෙත් සහ අතරමැදි වනාන්තර උප වියන් ස්ථර වල දක්නට ලැබෙන ශාකයක් වන අතර  ගෙවතු වල ද වගා කරන ශාකයකි. මෙම ශාකය අතරමැදි සහ තෙත් කලාප දේශගුණයේ හොඳින් වැඩේ.

භාවිතය - පලතුරක් ලෙස ආහාරයට ගතහැකි ය.

தாவர இனம் -  ருட்டேஷியா (Rutaceae)

தாவரம் - செடி

தாயகம் -  மலேசியா

வீட்டுத் தோட்டங்களில் பயிரிடப்படுவதுடன், வறண்ட மற்றும் இடைநிலைக்  காலநிலைக் கொண்ட பகுதிகளில் வளரக்கூடிய தாவரமாகவும் எலுமிச்சை காணப்படுகிறது.  எலுமிச்சை பழங்கள் உணவிற்காக பயன்படுத்தப்படுகின்றன. எலுமிச்சை மருத்துவ குணம் கொண்டது.

Family - Rutaceae

English Name - Lemon 

Habit - Shrub 

Origin - Introdcued (Malesia) 

Distribution in Sri Lanka - Cultivated in homegardens 

Climate - Dry (lowland) and Intermediate zones 

Uses - The fruits are edible.

ශාක කුලය - රුටේසියේ

ඉංග්‍රීසි නම - ලෙමන්

ස්වභාවය - පඳුරු

සම්භවය - මැලේසියාව

ගෙවතු වල වගා කෙරෙන අතර වියළි (පහතරට) සහ අතරමැදි කලාප දේශගුණය තුල හොඳින් වැඩෙන ශාකයක් වේ.

භාවිතය - පලතුරක් ලෙස ආහාරයට ගත හැකිය.

Type of Genus – Gutiferae

Domba is a plant of the Nagakesara  genus. The word Calophyllum was borrowed from a Greek word which means beautiful. The Domba tree, native to Sri Lanka, is a major wetland tree. It is also found in Australia and is widespread in the Eastern tropics. The bark of Domba is a delicacy for the Zealots. That is after ripening. The Domba peel is very palatable. They take these nuts to places and eat them and throw the bones on the ground. Therefore, the seeds fall and germinate in places through the bats. A Domba tree grows to a height of about 20 meters. There is good coolness and good shade under the spreading Domba trees. Since this tree is considered a lucky tree, it is auspicious to grow a one around the house. The Domba tree is an evergreen tree that brings good luck. Further the Domba tree is of great benefit to humans as well as four-legged animals. That is its medicinal value. Domba is been used for cart making since ancient times. Due to this there was a good demand for the   tree. This is because of the strength of it. According to astrology, the Domba plant is an auspicious tree. Due to this the villagers pay special attention to this tree.

Spread of the Domba tree

The propagation of Domba is done by its seeds. A seed is as big as a sesame seed. It takes on a rounded shape. The outer bark is quite strong. By squeezing, you can peel off the bark and get the apricots inside. This small part is used to sit Domba oil. It usually takes about three or three and a half months for a seed to germinate. Due to the tops of the plant, it is equally resistant to wind and drought.

Benefits

The young leaves and fruits of the tree is used for medicinal purposes. The juice extracted from the bones is turned into oil and used to treat fractures and wounds in cattle. When conducting research around places such as; Dombathenna, Dombemada, Dombagammana, Dombagahawela, Dombagahawatta it is found that Domba had a special place in the country.

ශාක කුලය - ගුටිෆෙරේ - Gutiferae

දොඹ ශාකය නාගකේශර කුලයේ ශාකයකි. කැලේපිලුම්  යන වචනය ග්‍රීක භාෂාවෙන් ගත් දෙයක් ය. එහි අර්ථය වන්නේ මනරම් හෙවත් ලස්සන යන්නයි. දොඹ ගසේ උද්භිද නාමය නිර්මාණය වී ඇත්තේ ගසේ අලංකාර බව ප්‍රධාන කොට ගැනීමෙන් ය. ශ්‍රී ලංකාව මව්බිම කරගත් දොඹ ගස තෙත් කලාපීය ප්‍රධාන වෘක්ෂයකි.දොඹ ගස ඕස්ට්‍රේලියාවේ ද දක්නට ඇති බව කියවෙන අතර නැගෙනහිර ඝර්ම කලාපීය රටවල ද මෙය ව්‍යාප්ත ව පවතී. දොඹ ගෙඩියේ පොත්ත සියොතුන්ට රසවත් කෑමකි. ඒ ඉදුණ පසුවයි. මාවවුලන් දොඹ ගෙඩියේ ලෙල්ල කෑමට මහත් ප්‍රිය බවක් දවයි. ඔවුන් දොඹ ගෙඩි තැන් තැන්වලට ගෙන ගොස් කා දමා ඇට බිම හෙළයි. ඒ නිසා දොඹ බීජ වවුලන්ගේ මාර්ගයෙන් තැන් තැන්වල වැටී පැලවීම සිදු වේ. දොඹ ගසක් මීටර් 20 ක් පමණ උසට වැඩේ. අතුපතර විහිදී වැඩෙන දොඹ ගස් යට හොඳ සීතලක් හා හොඳ සෙවණක් පවතී. දොඹ ගස වාසනාවන්ත වෘක්ෂයක් ලෙස සැලකෙන නිසා නිවෙස් ආශ්‍රිත ව දොඹ ගසක් වැවීම සුබදායක ය. දොඹ වෘක්ෂය සදාහරිත ඝනයට අයත් නිසා එය වාසනාව ළඟා කරදෙන ගසකි. මිනිසාට මෙන් ම සිවුපා සතුන්ට ද දොඹ ගස මහත් සෙතක් සලසයි. ඒ එහි ඇති ඖෂධීය ගුණයයි. දොඹ පුරාණ කාලයේ සිට යොදාගත්තේ කරත්ත සෑදීමේ කටයුතු සඳහා ය. මේ නිසා දොඹ ගසට හොඳ ඉල්ලුමක් ඇතිවුණි. දොඹ ගසේ ශක්තිමත් බව ඊට හේතුවයි. දොඹ ශාකය ජ්‍යොතිෂ විද්‍යාවට අනුව අස්ලිස නැකත හිමි වෘක්ෂයයි. මේ නිසා දොඹ ගසට ගැමියන්ගේ විශේෂ සැලකිල්ලක් දැක්වේ.

දොඹ ගසේ ව්‍යාප්තිය

දොඹ ගසේ ව්‍යාප්තිය සිදුවන්නේ එහි බීජ මගින් ය. දොඹ බීජයක් තල ඇටයක් තරම් විශාල ය. එය වටකුරු රවුම් හැඩයක් ගනී. මෙහි පිට පොත්ත තරමක් සවිමත් ය. කුමකින් හෝ තද කිරිම මගින් එම පොත්ත පුපුරුවා හැර ඇතුළේ මදය ගත හැකි ය. මෙම මද කොටස දොඹ තෙල් හිඳගැනීමට භාවිත කරයි. සාමාන්‍යයෙන් දොඹ බීජයක් පැළවීම සඳහා මාස තුනක් නැතහොත් තුනහමාරක් පමණ ගත වේ. දොඹ ශාකයේ මුදුන් මුල ඇති නිසා සුළඟටත් නියඟයටත් එක සේ ඔරොත්තු දීමේ හැකියාවක් ඇත.

ප්‍රයෝජන

දොඹ ගසේ ළපටි දලු හා ගෙඩි බෙහෙත් සඳහා පාවිවිචියට ගැනේ. ඇටවලින් මිරිකා ගන්නා යුෂ තෙල් බවට කකාරා කැඩුම් බිඳුම් සඳහාත් ගවයන්ගේ තුවාල ආදිය සඳහාත් යොදනු ලබයි. දොඹතැන්න, දොඹේමඩ, දොඹගම්මන, දොඹගහවෙල, දොඹගහවත්ත යන ග්‍රාම නාම විමසා බැලීමේ දී දොඹ ගසට අපේ රටේ විශේෂිත ස්ථානයක් හිමි ව තිබූ බව කිව හැකි ය.

தாவர இனம் - மைட்ரேசியா  ( Myrtaceae)

தாவரம் -  மரம்

தாயகம் - மலேசியா

தாழ்நிலப் பகுதிகளிலும், வீட்டுத்தோட்டங்களிலும் ஐம்பு மரங்கள் வளர்க்கப்படுகின்றன. இடைநிலை மற்றும் ஈர வலயத்தின் காலநிலைக்கு ஏற்ப பலன்தரக்கூடிய மரமாகவும் இது காணப்படுகிறது.  ஐம்பு காய்கள் உணவிற்காக பயன்படுத்தப்படுகின்றன.

Family - Myrtaceae

English Name - Rose apple/ Wax apple  

Habit - Tree 

Origin - Introdcued (Malesia) 

Distribution in Sri Lanka - Cultivated in homegardens & lowlands.

Climate - Intermediate and wet zones

Uses - The fruits are edible. 

ශාක කුලය - මර්ටේසියේ

ඉංග්‍රීසි නම - රෝස් ඇපල්

ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - මැලේසියාව

පහත් බිම් වල සහ ගෙවතු වගා බිම් වල දක්නට ලැබෙන අතර අතරමැදි සහ තෙත් කලාප දේශගුණය තුල හොඳින් වැඩෙන ශාකයකි.

භාවිතය - පලතුරු ආහාරයට ගතහැකි ය.

தாவர இனம் -  அரகேசியோ

தாவரம் - மரம்

தாயகம் - ஆசியா

பெருந்தோட்டப் பகுதிகளிலும்,  வீட்டுத் தோட்டங்களிலும் இளநீர் மரம் வளர்க்கப்படுகின்றன. கரையோர பகுதிகளிலும், மத்திய மலைநாட்டிலும்  இளநீர் மரங்கள் வளர்க்கப்படுகின்றன.  ஆயுர்வேத மூலிகைக்காக பெருமளவில் இளநீர் பயன்படுத்தப்படுகின்றன. வெப்ப காலநிலையின் போது  இளநீர் விற்பனை அதிகரித்து காணப்படும். ஏற்றுமதி பயிராகவும் இளநீர் இலங்கையில் காணப்படுகிறது.

Family - Arecaceae 

English Name - King Coconut

Habit – Tree

Origin - Indo-Pacific 

Distribution in Sri Lanka - Cultivated in plantations and homegardens, mainly along the coast and inland low to mid altitudes 

Climate - Dry (lowland), Intermediate and wet zones 

Uses - The flesh of fruit is edible and used in coconut oil extraction. 

ශාක කුලය - ඇරකේසියේ

ඉංග්‍රීසි නම - කිං කොකනට්

ස්වභාවය - ගස

මූලාරම්භය - ඉන්දු -පැසිෆික්

වතුකරයේ සහ ගෙවතු වගාවේ වගා කෙරෙන අතර ප්‍රධාන වශයෙන් වෙරළ තීරයේ සහ අභ්‍යන්තරයේ පහත් සිට මධ්‍යම උන්නතාංශය දක්වා වගා කෙරෙන ශාකයකි. මෙය වියළි (පහතරට), අතරමැදි සහ තෙත් කලාප දේශගුණයට හිතකර ශාකයක් වේ.

භාවිතයන් - ඵලයෙහි මාංෂමය කොටස ආහාරයට ගත හැකි අතර පොල්තෙල් නිස්සාරණය සඳහා භාවිතා කරයි.

Type of Genus – Cashew

Cashew is an economically valuable plant. Cashews have a delicious taste and many people prefer to eat cashews. Surprisingly, the cashew nut is designed to stand out. In every other nut, the seed is found inside the nut. However, cashew nuts and pods are formed in the open. Cashew is a mildly tolerant plant that grows well in wet and dry climates. However, the cashew tree does not grow in areas with colder climates than 1500 feet above sea level. Cashew breeding takes place through seeds. It takes a very short time for a cashew nut to germinate. Cashews, maybe two or three weeks later A seed sprouts and buds emerge. Various countries in the world are exporting cashew nuts and it seems that there is a high demand for cashew at present. Due to the adhesive nature of nuts, it is used for various purposes. The cashew tree needs a cold environment as it has large leafs and absorbs a lot of water vapor. Therefore, the cashew tree grows very well in moist soil. The cashew tree, which grows with a large trunk, is a tree with a densely spreading bark with scales. The cashew tree, which grows all year round, begins to shed its ripe leaves in November and December. January-February is the flowering season. Flowers grow in clusters. More than a hundred inflorescence can be seen in a pinch. Cashews come in clusters. There are about 30 or 40 nuts in a bunch. The fleshy part of the cashew nut, which ripens in February, matures only in March. Cashew nuts are a very tasty dish. This is a difficult task to protect from birds. Cashews are collected by the villagers by being eaten by bats and falling to the ground. In forested cashew growing areas, dried cashews are collected by shaking and removing the pods. There is also a honey processing business that collects honey from Cashew nuts. Cashews in particular are used to get the most out of it. Cashew nuts are used as a seasoning in special desserts around the world. Here are some varieties of cashew grown in our country. That is to say, the nuts found as Pethan cashews are the large nuts and the small nuts known as Angithi Cashews. These cashew nuts are not sold in the market at such a high price. But Pethan cashews can be sold in the market at a higher price. The ends of the leaves are not visible. The rounded location is the specialty of the cashew leaf. Most other foliage is slightly pointed at the tip. Here the midrib of the leaf becomes clear. The veins on the back of the leaf are very high, so the back of the leaf is thick and the surface is smooth. The leaf shows roughness. The branching is not systematic. The leaves are tangled and spread irregularly. For this reason, it is normal for cashew trees to be stiff. The branching of the tree takes place from the beginning. It is strongly connected to the earth by a group of spreading roots. The cashew tree can also be found in mountainous areas not exceeding 1500 feet in the lowland wet zone. The cashew tree, which usually grows to a height of about 15 m, grows broadly. Seedlings are obtained from seeds. Currently research institutes have developed different types of hybrid cashew varieties. The current widespread method is to prepare seedlings and plant seeds and obtain seedlings.

Benefits

Cashew is an economically important plantation. There is a huge demand for cashew nuts. Cashews are said to be good for diabetes. Cashew oil is used in special diets. According to doctors, cashews are rich in calcium and vitamin D. Research has also found that it contains magnesium and vitamin B-6.

ශාක කුලය - කැෂූ ( Cashew)

කජු ආර්ථිකමය අතින් ඉතා වටිනා ශාකයකි. කජු මද ප්‍රණීත රසයකින් යුතු වන අතර කජු මද කෑමට බොහෝ දෙනා ප්‍රියතාවක් දක්වයි. කජු ඇටය එළියට සිටින්නට නිර්මාණය වී තිබීම පුදුම සහගතය. අනෙක්  හැම ගෙඩියක ම ඇටය හෙවත් බීජය දක්නට ඇත්තේ ගෙඩිය ඇතුළේ ය. නමුත් කජු ඇටයත් පුහුලමත් නිර්මාණය වී තිබෙන්නේ විවෘත ආකාරයටයි.කජු තරමක් වියළි දේශගුණයට ඔරොත්තු දෙන ශාකයක් නිසා තෙත් සහ වියළි දේශගුණය ඇති ප්‍රදේශවල හොඳින් වැඩේ. එහෙත් මුහුදු මට්ටමේ සිට අඩ් 1500 ට වඩා උස් ශීතල දේශගුණය ඇති ප්‍රදේශවල කජු ගස නොවැඩේ.අපේ රටේ නුවරඑලිය හා යාපනයත් හම්බන්තොට ප්‍රදේශයේ වඩා උෂ්ණ කලාපයේත් කජු ගස දක්නට නොලැබේ. කජු බෝවීම සිදුවන්නේ බීජ මාර්ගගයන් ය. කජු ඇටයක් පැළවීම සඳහා ගත වන්නේ ඉතා කෙටි කාලයකි. සමහරවිට සති දෙකක් හෝ තුනක් ගත වන විට කජු ඇටයක් පැළ වී අංකුර මතු වේ. ලෝකයේ විවිධ රටවල් කජු අපනයනය කිරීම කරන අතර කජු සඳහා වර්තමානයේ වැඩි ඉල්ලුමක් තිබෙන බව පෙනේ. කජුවල ඇති මැලියම් ඇලෙනසුලු ගතිය නිසා විවිධ දේ ඇලවීම සඳහා භාවිතයට ගැනේ. කජු ගසේ පත්‍රිකා විශාල බැවින් ඊට බොහෝ ජලවාෂ්ප උරාගන්නා නිසා ශීත පරිසරය අවශ්‍ය ය. එනිසා තෙත් බව රඳන පසේ කජු ගස ඉතා හොඳින් වැඩේ. විශාල කඳක් සහිත ව වැඩෙන කජු ගස කොරපොතු සහිත ඝන ව පැතිරී ගිය පොත්තක් සහිත කඳක් ඇති ගසකි. වර්ෂයේ සැමදා එක ලෙස වර්ධනයක් දක්නට ඇති කජු ගස නොවැම්බර් හා දෙසැම්බර් යන මාසවල මෝරා ගිය කොළ හැලී දලු දැමීමට පටන් ගනී. ජනවාරි පෙබරවාරි මල් සමයයි. මල් හටගන්නේ පොකුරු ලෙසින් ය. මල් කිනිත්තක සියයකට වැඩි ගණනක් මල් මංජරී දැකගත හැකි ය. කජු ගෙඩි හටගන්නේ පොකුරු වශයෙන් ය. එක පොකුරක කජු 30ක් හෝ 40ක් පමණ හටගනී. පෙබරවාරි මස හටගන්නා කජු ගෙඩියේ බට්ටා හෙවත් මාංස කොටස පුහුලමක් ලෙස මෝරා පරිණත වන්නේ මාර්තු මාසයේ පමණි. කජු පුහුලන් ඉතා රසවත් කෑමකි. මෙය පක්ෂීන්ගෙන් ආරක්ෂා කරගැනීම අමාරු කාරියකි. කජු ගෙඩි ගම්බඳ ජනතාව එකතු කරගන්නේ වවුලන් විසින් කා දමා බිමට පතිත වීම   මගින් ය.වන වගා ලෙස කජු වගා කරන ප්‍රදේශවල වියළි කජු එකතු කරන්නේ ඒවා සොලවා පුහුලන් ඉවත් කිරීම මගිනි. පුහුලන්වල ඇති පැණි එකතු කර පැණි සැකසීමේ ව්‍යාපාර ද සිදු කෙරේ. විශේෂයෙන් කජු ප්‍රයෝජනයට ගැනෙන්නේ එහි මද ලබාගැනීම සඳහා ය. ලෝකයේ විවිධ රටවල විශේෂ අතුරුපස සැකසීම සඳහා රස යෙදුමක් ලෙස කජු මද භාවිතයට ගනී. මෙහි අපේ රටේ වැවෙන කජු ප්‍රභේද කීපයක් දක්නට ඇත. එනම් පෙතන් කජු වශයෙන් හමුවන ගෙඩි ලොකු කජු සහ ඇඟිටි කජු විලසින් හඳුන්වන ගෙඩි කුඩා වර්ගයයි. මීට ම බටු කජු කියා ද භාවිත වේ. මේ ඇඟිටි කජු හෙවත් බටු කජු වෙළඳපළේ එතරම් මිලකට අලෙවි නොවේ. එහෙත් පෙතන් කජු ඉහළ මිලකට වෙළඳපළේ අලෙවි කළ හැකි ය. පත්‍ර අග මූණතක් දැකිය නොහැකි ය. එය වටකුරු ලෙස පිහිටීම කජු කොළයේ ඇති විශේෂතාවයි. අනෙක් බොහෝ ශාකපත්‍ර අග සිහින් ව තුඩුවක් ලෙසින් පිහිටයි. මෙහි පත්‍රයේ මැද නාරටිය පැහැදිලි ස්වභාවයක් ගනී. කොළය පිටුපස නාරටි දාර ඉතා උස් ව පිහිටා ඇති නිසා කොළයේ පිටුපස තද ගොරෝසු ගතියෙනුත් මතුපිට මටසිලිටිවත් පිහිටා ඇත. කොළය රළු බවක් පෙන්නුම් කරයි. සදාහරිත තද කොළ පැහැයෙන් යුක්තයි. අතු රිකිලි බෙදීම ක්‍රමවත් නැත. අක්‍රමවත් ලෙස අතුපතර පැටලී විහිදේ. මේ නිසා ම කජු ගස් තද අකුල් සහිත වීම සාමාන්‍ය ස්වභාවයයි. ගසේ අතු බෙදීම මුලසිට ම සිදු වේ. පැතිරී ගිය මුල් සමුහයක් මගින් පොළොවට ශක්තිමත් ලෙස සම්බන්ධ වී පවතී.

ව්‍යාප්තිය

පහතරට තෙත් කලාපයේ අඩි 1500 නොඉක්මවූ කඳුකර ප්‍රදේශවලත් කජු ගස දකගත හැකි ය. සාමාන්‍යයෙන් මීටර් 15ක් පමණ උසට වැඩෙන කජු ගස අතුපතර විහිදී පළල් ව වැඩේ. බීජ මගින් පැළ ලබාගැනීම සිදු වේ. දැනට කජු පිළිබඳ පර්යේෂණායතන මගින් විවිධ වර්ගයේ දෙමුහුන් කජු ප්‍රභේද නිපදවා ඇත. තවන් සකස් කර ඇට රෝපණය කර පැළ ලබාගැනීම දැනට සිදුවන ව්‍යාප්ත ක්‍රමයයි.

ප්‍රයෝජන

කජු ආර්ථික වශයෙන් වඩා වැදගත් වැවිල්ලකි. කජු මද සඳහා විශාල ඉල්ලුමක් පවතී. විශේෂ වර්ගයේ රසකැවිලි නිෂ්පාදනය සඳහා යොදාගනී. කජු, දියවැඩියා රෝග සමනයට සුදුසු බව කියැවේ. කජුවලින් ලබාගන්නා තෙල් විශේෂ ආහාර සඳහා යොදාගනී. කැල්සියම් හා විටමින් D බහුල ලෙස කජුවල ඇති බව වෛද්‍ය මතයයි. එසේ ම මැග්නීසියම් හා විටමින් B-6 අඩංගු බව පර්යේෂණ මගින් සොයාගෙන ඇත.

Type of Genus –  Myritaceae

Madan or Java Plum is a plant that is useful to man. This is a tree that grows well in the wet zone and dry zone and is also referred to as a native fruit. The Madang tree grows large and some of the trees are large. Madang tree is also considered in Ayurvedic medicine and some people cultivate Madang tree for beauty. During the months of July and August, Madan fruits ripen and the trees turn purple, making it impossible for children and other birds to roam around the trees without eating the fruit. The color of ripe dandelion is similar to that of rain because of its high water content. The leaves of the Java Plum are arranged in pairs on either side of a shoot. The mature leaves are green and the petiole of the stalk is reddish brown. Java Plum flowers bloom in clusters in April and May. The cluster has many flowers. The ripe part of the Java Plum is very small. Madan seeds cannot be eaten as the seed is bitter. When the fruits of the Madan trees are well ripened, they are not empty of birds and wild animals. Monkeys and squirrels love to eat the fruit. Madan bark is a major medicinal plant. Madan bark is also a proven remedy for oral diseases. The stench of bad breath disappears when the mouth is rinsed with water boiled with Madan bark. Similarly, when there is a sore throat, take boiled water of Madan bark and rinse the throat thoroughly to get rid of the sore throat. When a well-ripened Madan fruit is eaten, the mouth and teeth all turn brown. Similarly, the bitterness in the seed binds in the mouth. It also has good medicinal properties. According to local Ayurveda, Madan is prescribed as an antidote for oral diseases and Madan branches are used for brushing teeth. Madan has been shown to be suitable for diabetes. Similarly, when urination is excessive, it is cured by drinking a Madan bark decoction. Madan bark is so effective medicinally that when the limbs are broken, Madan peels are mixed and applied. Madang tree is an old fruit tree. In ancient times, people would pick nuts and wash them with salt water. It was a staple fruit of children. It is considered as one of the major Ayurvedic medicines A drug. Used for urinary incontinence and joint pain. In the past, Madan skins were used to make robes. Madan bark is a very good medicine for the mouth. It is said that the powder of Madan peel is crushed and mixed with roasted rice powder and a pinch of salt to brush the teeth and stop the bitterness and bad breath.

ශාක කුලය - මිරිටාසියේ - Myritaceae

මාදං මිනිසාට ප්‍රයෝජනවත් ශාකයකි. මෙය තෙත් කලාපයේත් වියළි කලාපයේත් හොඳින් වැඩෙන ගසක් වන අතර දේශීය පලතුරක් ලෙස ද සඳහන් වේ. මාදං ගස විශාලවී වැඩෙන අතර සමහර ගස් විසල් බවක් පෙන්නුම් කරයි. මාදං ගස ආයුර්වේද ඖෂධ අතරට ද ගැනෙන නිසා සමහර අය මාදං ගසක් අලංකාරය සඳහා වගා කරගනී. ජූලි හා අගෝස්තු යන මාසවල දී මාදං ගෙඩි ඉදී දම් පාටින් ගස් වර්ණවත් වන නිසා ළමුන් ද අනෙකුත් කරුල්ලන් ද ගස් වටා රොක් වීම වැළැක්විය නොහැකි ය. ඉදුණ දං ගෙඩියේ පාට වැහිවලාවට සමාන කරන්නේ එහි ඇති පැහැයේ අධික වර්ණවත් බව නිසා ය. දං ගසේ පත්‍ර ජෝඩු ආකාරයට රිකිල්ලක දෙපැත්තේ පිහිටයි. මෝරපු පත්‍ර කොළ පාට වන අතර දං ගසේ දල්ල ගුරු පාට මුසු රතු පැහැයකින් දිස් වේ. අප්‍රේල් හා මැයි වන විට දං මල් පොකුරු ලෙසින් පිපේ. පොකුරට මල් බොහෝ ප්‍රමාණයක් ඇත. මාදං ගෙඩියේ ඉදුණ කොටස ඉතාමත් ටිකකි. එනම් මා දං ගෙඩියේ කෑ හැක්කේ එහි දං පාටින් යුත් පොත්ත කොටස පමණි. ඇටය තද කහට ගතියකින් යුක්ත වන නිසා මාදං ඇට කෑමට ගත නොහැකි ය. මාදං ගස්වල ගෙඩි හොඳින් ඉදුණ විට කුරුල්ලන්ගෙන් හා වන සීපාවගෙන් ඒවා හිස් නොවේ. දඬු ලේනා, රිළවා, වඳුරා මාදං කෑමට ප්‍රිය බවක් දක්වයි. මාදං පොතු ගස් වෙදකම සඳහා ප්‍රධාන ඖෂධයකි. එසේ ම මාදං පොතු මුඛයේ රෝග සඳහා ද ප්‍රත්‍යක්ෂ ඖෂධයකි. කටේ දුගඳ වහනය වන විට මාදං පොතු තැම්බූ වතුර ගෙන කට සෝදා දැමූ විට එම දුගඳ නැති වී යයි. ඒ අතර ම උගුරේ ආබාධ ඇති විට මාදං පොතු තැම්බූ වතුර ගෙන උගුර හොඳින් සෝදා ඇරි විට උගුරේ ඇති ආබාධ දුරු වේ. හොඳින් ඉදුණ මාදං ගෙඩි කෑ විට කටත් දතුත් සියල්ල ම දං පාට වේ. එසේ ම මාදං ගෙඩියේ ඇති කහට කටේ බැඳේ. එහි ද හොඳ ඖෂධීය ගුණයක් ඇත. දේශීය ආයුර්වේදයේ සඳහන් පරිදි මුඛ රෝග සඳහා ප්‍රත්‍යක්ෂ ඖෂධයක් ලෙස මාදං නිරදේශ වන අතර මාදං පොතු දත් බෙහෙත් සඳහා යොදාගනු ලබයි. මාදං ඇට දියවැඩියා රෝගය සඳහා සුදුසු බවට හෙළි කරගෙන ඇත. එසේ ම මුත්‍රා වැඩිපුර යන විට මාදං පොතු කසාය පානය කිරීමෙන් එය සුව වේ. මාදං පොතුවල ඉතා හොඳ ජීවමය ගුණයක් ඇත. ඒ නිසා අත් පා කැඩී බිඳී ගිය විට මාදං පොතු මිශ්‍ර පන්තු සකස් කර ආලේප කිරීම සිදු කරයි. භික්ෂුන් වහන්සේලාත් මාදං පොතු සිවුරු පඬු කිරීම සදහා යොදා ගත්තේ කහට ගතිය වැඩි නිසා ය. එසේ ම මෙහි අරටු කොටසක් ද නැත.

ප්‍රයෝජන

මාදං ගස පැරණි පලතුරු ගසකි. පුරාතනයේ මිනිසුන් මාදං ගෙඩි කඩා ගෙනවිත් ලුණු දියරෙන් සෝදා කෑමට ගති. ළමුන්ගේ ප්‍රධාන පලතුරක් විය. ආයුර්වේදීය ඖෂධ අතර ප්‍රධාන ලෙසට ගැනෙන වන ඖෂධයකි. මුත්‍රා අමාරුවලට සහ හන්දි වෙදකමට යොදාගනු ලබයි. බොහෝ අතීතයේ සිවුරු පඬු ගැසීම සඳහා මාදං පොතු භාවිතයට ගෙන ඇත. මාදං පොතු මුඛයට ඉතා හොඳ ඖෂධයකි. මාදං පොතු වේලා චූර්ණ කර ඊට පුලුස්සන ලද අරළු කුඩුත් සහිඳ ලුණු ස්වල්පයකුත් කලවම් කර දත් මැදීමෙන් දත්වල කහට හා කට ගඳ ගැසීම නතර වන බව කියැවේ.

දං ගසෙන් ගමට නම්

දංගස්පිටිය, මාදංපිටිය, දංගොල්ල, මාදංවල, දංපැලැස්ස, දංකොටුව, දංතුරේ, දංගහවෙල. මෙම නම් භාවිතයෙන් පෙනී යන්නේ මෙම කියන ප්‍රදේශවල දං බහුල ව තිබූ බවකි.

සිංහල බසින් - මාදං, දං , දඹ / දමිළ බසින් - සම්බුල්, මාදුලන් / සංස්කෘති - ජම්බු

Type of Genus –  Dipteracarpaceae

Dipterocarpus zeylanicus, commonly known as Hora in Sinhalese and Sarala or Kiripalu, is a species of Dipterocarpus that is endemic to Sri Lanka. This tree, which grows well in tropical evergreen forests, is also a hard-core plant that grows very well in the wet zone. The leaf here is somewhat similar to the wild bread leaf but not so large. A hard rough texture can be seen on the outside and inside of the leaf. This tree is a tree with a single straight trunk that extends into the sky, as well as inheriting rigidity. The fruit of this tree has a pair of small feather-like petals that float in the wind and fall off and sprout somewhere. Then it begins to grow like a tree. The Hora tree also grows well in Pasdun Korale and Sinharaja. Meanwhile, in the southwestern wetlands as well. Although Sri Lanka is considered the motherland, the plant grows in India, Indo-China, Borneo and the Philippines. Botanists say that there are two types of Hora, which are called Hora and Bu-Hora. But these two types are the same. Surprisingly, the single-stemmed tree grows to a height of one hundred or two hundred feet, spreading its leaves. So is energy. Propagation is by seeds. The two leaves are like feathers on a false seed, so it flies in the wind and falls to the ground. That’s where it sprouts. The leaves of the fork are dark green and the veins are dense. A rough surface can be seen. The fake blade rests on a sheath. When the sheaths open, the shark spreads its leaves. Flowering of the trees usually begins in the months of February and March of the year. In one cluster there are two or three flowers that bear fruit. Once the fruit matures, they fly away with the help of the pair of feathers mentioned above. When the glue gathered from the milk of the tree dries hard, it can be crushed like gum. It is poisonous to mosquitoes. Therefore, the villagers use it for smoking during peak season. A similar type of glue is formed on the Kekuna tree. It is said that the Supreme Buddha Padumuthara first attained enlightenment near this tree. Today, under the Forest Conservation Act, the Hora tree is replanted in reforestation. But due to the revelations, the number of frauds has come down. The village names Horagasmulla, Horape and Horagasmankada are not just used.

ශාක කුලය - ඩිප්ටෙරාකාපේසියේ - Dipteracarpaceae

නිවර්තන සදාහරිත වනයන්හි ඉතා හොඳින් වැඩෙන හොර ගස තෙත් කලාපයේ ද ඉතාමත් හොඳින් වැඩෙන තද අරටුව සහිත ශාකයකි. මෙහි කොළය කැලෑ දෙල් කොළයට තරමක් සමාන වුවත් එතරම් විශාල නැත. තද ගොරෝසු ගතියක් එහි පත්‍රයේ පිට පැත්තේ හා ඇතුළු පැත්තේ දැකිය හැකි ය. හොර ගස තනි කෙළින් අහසට විහිද යන කඳක් ඇති ගසක් වනවා සේ ම තද ගතිය ද ඊට උරුම ව ඇත. හොර ගසේ ගෙඩියෙහි පිහාටු මෙන් කුඩා පෙති යුගලක් ඇති අතර මෙම ගෙඩිය සුළගේ පාවී ගොස් කොතැනක හෝ පතිත වී පැළ වේ. ඉන්පසු ගසක් මෙන් වැඩීමට පටන් ගනී. පස්දුන් කෝරලයේ හා සිංහරාජයේත් හොර ගස ඉතා හොඳින් වැඩේ. ඒ අතර නිරිත දිග තෙත් කලාපයේ හොර ගසට ඉතා හොඳ පරිසරයක් ඇත. ශ්‍රී ලංකාව මව් භූමිය ලෙස සැලකුණ ද හොර ගස ඉන්දියාව, ඉන්දු චීනය හා බෝර්නියෝ, පිලිපීන් දූපත්වලත් වැඩේ. හොර වර්ග දෙකක් ඇති බව උද්භිද විද්‍යාඥයන් පවසන අතර එම වර්ග දෙක වශයෙන් හඳුන්වන්නේ හොර සහ බූහොර වශයෙනි. එහෙත් මේ වර්ග දෙක ම එක හා සමාන ය. අතුපතර විහිදමින් අඩි සියයක් නැත්නම් දෙසීයක් උඩට විහිදෙන හොර ගස තනි කෙළින් වර්ධනය වීම පුදුම සහගත ය. එසේ ම ශක්තියද වැඩි ය. හොර ගසේ ව්‍යාප්තිය සිදුවන්නේ බීජ මගින් ය. පත්‍ර දෙකක් පිහාටු මෙන් හොර බීජයේ ඇති නිසා එය සුළඟේ ඉගිළ ගොස් බිමට පතිත වේ. එතැන එය පැළවීම සිදුවෙයි. හොර ගසේ පත්‍ර තද කොළ පැහැයෙන් යුතු අතර ඒවායේ නාරටි ඝන ව පිහිටා ඇත. ගොරෝසු මතුපිටක් දක්නට හැකි ය. හොර දල්ල කොපුවක් මත පිහිටයි. එම කොපු විවර වූ පසු හොර දල්ල මෝරා කොළ විහිදේ. සාමාන්‍යයෙන් වර්ෂයේ පෙබරවාරි මාර්තු යන මාසවල හොර ගස්වල මල් පිපීම ආරම්භ වේ. අතු රිකිලි අග මල් පිපීම සිදු වේ. එක මල් පොකුරක මල් දෙකතුනක් හටගන්නා අතර ඒවායේ ගෙඩි හැදේ. ගෙඩි මෝරා පරිණත වූ පසු ඉහත කී පිහාටු යුගලයේ ආධාරයෙන් ඒවා ඉගිළ ගොස් වැටේ. ගම්බද ජනතාව හොර ගසේ මුල තුවාල කරනු ලබයි. එවිට එයින් වැගිරෙන කිරි මැලියම් ගතියකින් යුක්ත ව වේළීමට භාජනය වෙයි. මෙම මැලියම් ගුරු පාටින් යුතු ව තදට වියළුණ විට දුම්මල මෙන් කුඩු කළ හැකි වේ. මෙම කුඩු අඟුරු මත ද දැමුව විට දුම්මල මෙන් දුම්  මතු වේ. එය මදුරුවන්ට විෂ සහිත ය. ඒ නිසා මදුරුවන් ගහනය වැඩි කාලවල දී ගම්බද උදවිය මෙය දුම් ඇල්ලීමට යොදාගනී. කැකුණ ගසේ ද මෙවැනි ම මැලියම් වර්ගයක් හටගනී. පදුමුත්තර බුදුරජාණන් වහන්සේ හොර ගසක් මුලදී බුද්ධත්වය ලැබූ බව පැවසේ. වන සංරක්ෂණ කටයුතු යටතේ අද හොර ගස නැවත වන වගා කිරීමේ දී රෝපණය කරනු ලබයි. එහෙත් හෙළිපෙහෙළි කිරීම් නිසා එම හොර ගහනය දැනට අඩු ව තිබේ. හොරගස්මුල්ල, හොරපේ, හොරගස්මංකඩ යන ග්‍රාම නාම යෙදී ඇත්තේ නිකම් ම  නොවේ. එම ප්‍රදේශයන්හි හොර වෘක්ෂය ඉතාමත් බහුල ලෙස ව්‍යාප්ත ව තිබෙන්නට ඇත.

Type of Genus –  Teliaceae      

The Trincomalee Wood tree or Halmilla tree is a single straight spreading plant that grows in our country. The Halmilla tree has a wonderful appearance due to its rounded trunk, which extends straight and does not bend. Due to this, the use of Halmilla trees for various special purposes has existed since ancient times. Halmilla plant is still abundant in the plains. It is said that the British built a bridge from Manampitiya to Egodapattu using Halmilla trunks. In the past, ships used to transport oil, food, cement, etc. in wooden barrels, as there were no polythene or plastic containers as there are today. The leaf of the Halmilla tree is similar to the heart, hence the plant name Cordifolia. At first glance it is not difficult for us to imagine. The tree, known as Halmilla by the Sinhalese, Vachandilai by the Tamils and Trincomalee Wood Tree by the English, has been designated as a special grade tree by the Forest Department. Halmilla is widespread in Ceylon, Malabar, Burma and the Andaman Islands. Halmilla tree grows to a height of 25 to 30 meters. This plant grows well in dry hot and dry humid regions. Halmilla develops as a starter. Halmilla, a deciduous plant, has bright green leaves. It is soft and light. Branchlets form lateral leaves. No mess. A clear top can be seen. With weaving gaps. The length of a leaf is about 20cm. Halmilla leaves are light brown. Inflorescence auxiliary racemose occurs- Racemose inflorescence is an indeterminate inflorescence which shows indefinite growth and bears a number of flowers due to the presence of active growing point. Seedlings emerge from a seed the size of a green gram. It expands the category. In a cluster of flowers a large number of seeds are formed. But not all of these will germinate. Halmilla seed has the ability to float in the wind. The wood here is sturdy. The middle bowl is visible. It turns red. Also slightly brown. The outer part is white. It is also powerful. Halmilla is used by local doctors for skin abrasions. Halmillagaswewa Halmilla was an area with many. It is in the dry zone. Halmilla is a similar area. It is also in the dry zone. Therefore, Halmilla is a plant found in the dry zone.

ශාක කුලය - ටිලියාසේ - Teliaceae

අපේ රටේ වැවෙන ශාක අතර තනි කෙළින් විහිද යන ශාකයක් ලෙස හල්මිල්ල ශාකය හැඳින්විය හැකි ය. වටකුරු කඳත් කෙළින් අතට විහිද යාමත් ඇද කුද නොවීමත් නිසා හල්මිල්ල ගසට ඇත්තේ අපූරු පෙනුමකි. මේ නිසා ම නොයෙකුත් විශේෂ කටයුතු සඳහා හල්මිල්ල ගස් යොදාගැනීම පුරාතනයේ සිට ම පැවතිණ. අදත් බිම්තැන්න ප්‍රදේශයේ හල්මිල්ල ශාකය බහුල ව දැකගන්නට පුළුවන. මනම්පිටියේ සිට එගොඩපත්තුවට ඉංග්‍රීසීන් විසින් පාලමක් දැමූ අතර ඊට යොදා ගැනුණේ හල්මිල්ල කඳන් බව පැවසේ. අද මෙන් පොලිතීන් හෝ ප්ලාස්ටික් භාජන නොතිබූ නිසා අතීතයේ නැව් මගින් තෙල්, ආහාර වර්ග, සිමෙන්ති ආදිය ප්‍රවාහනය කරන ලද්දේ ලී පීප්පවල දමා ය. හල්මිල්ල ගසේ කොළය හෘදයට සමාන නිසා ඊට කෝඩිෆෝලියා යන උද්භිද නම ආරෝපණය කර ඇත. එය බැලූ බැල්මට අපට මෙසේ යයි සිතා ගැනීමට අසීරු නොවේ. සිංහලයන් හල්මිල්ල යනුවෙන් ද දමිළයන් වචන්ඩිලයි ලෙසින් ද ඉංග්‍රීසි ජාතිකයෝ ට්‍රින්කොමලි ට්‍රී යනුවෙන් ද හඳුන්වන හල්මිල්ල ශාකය විශේෂ ශ්‍රේණියේ දැව ලෙස වන සංරක්ෂණ දෙපාර්තමේන්තුව නම් කර ඇත. ලංකාව, මලබාරය, බුරුමය හා අන්දමන් දූපත්වලත් හල්මිල්ල ශාකය ව්‍යාප්ත වී ඇත. හල්මිල්ල ගස මීටර් 25 ක් 30 ක් තරම් උසට වැඩේ. වියළි උෂ්ණ හා වියළි තෙත් කලාපවල මෙම ශාකය හොඳින් වැඩේ. හල්මිල්ල හැදෙන්නේ අරඹක් හෙවත් ගොල්ලක් ලෙසින් ය. පතනශීලී ශාකයක් වන හල්මිල්ල කොළය හරිත වර්ණයෙන් දීප්තිමත් ය. මෘදු ය. සැහැල්ලු ය. අතු රිකිලි අග කොළ හටගනී. ආකූල නැත. නිරවුල් හිසක් දැකිය හැකි ය. තුරු වියන හිදැස් සහිතයි. පත්‍රයක දිග 20cm ක් පමණ වේ. හල්මිල්ල දලු ළා දුඹුරු පාටින් යුක්තයි. රිකිලි අග්‍රයේ පෙර කී ලෙසට මල් කිනිති හටගනී. මුං ඇටයක් තරම් වූ බීජයෙන් පැළ හටගනී. ඒ මගින් වර්ගයා ව්‍යාප්ත කරයි. මල් පොකුරක විශාල සංඛ්‍යාවක් බීජ හටගනී. එහෙත් මේ සියල්ල ම පැළ නොවේ. හල්මිල්ල බීජයට සුළගේ පාවී යාමේ හැකියාව ඇත. මෙහි ලීය අරටු සහිතයි. මැද කොවුල දිස් වේ. එය රත් පැහැ ගනී. තරමක් දුඹුරු වර්ණයට ද හුරු ය. පිට කොටස සුදු පාටින් යුක්තයි. එයද සවිශක්තියෙන් යුක්තයි.

ප්‍රයෝජන

හල්මිල්ල පොතු භග්න සඳහා දේශීය වෛද්‍යවරු යොදාගනී. හල්මිල්ලගස්වැව හල්මිල්ල බොහෝ තිබූ ප්‍රදේශයකි. එය වියළි කලාපයේ ය. හල්මිල්ලෑවත් එවැනි ම ප්‍රදේශයකි. එය ද වියළි කලාපයේ ය. ඒ නිසා හල්මිල්ල වියළි කලාපයේ දක්නට ලැබෙන ශාකයකි.

தாவர இனம் -  செபடேசியா

தாவரம் -  மரம்

தாயகம் - மத்திய அமெரிக்கா

வீட்டுத்தோட்டங்களில் லாவுல் மரங்கள் வளர்க்கப்படுகின்றன. ஈர வலயத்தின் காலநிலைக்கு ஏற்ப சிறந்த பயனை தரக்கூடியது.  லாவுல் மரத்தின் காய்கள் உணவிற்காக பயன்படுத்தப்படுகிறது.

Family - Sapotaceae

Tamil name - Seemipla 

Habit – Small tree

Origin - Introduced (Central America) 

Distribution in Sri Lanka - Cultivated in homegardens 

Climate - Wet zone 

Uses - The fruits are edible. 

ශාක කුලය - සැපෝටේසියේ

ෙදෙමළ නම - සීමිප්ලා

ෂ්වභාවය - කුඩා ගසකි

සම්භවය - මධ්‍යම ඇමරිකාව

ගෙවතු වගාව තුල දක්නට ලැබෙන ශාකයක් වන අතර තෙත් කලාප දේශගුණයට හිතකර ශාකයකි.

භාවිතය - පලතුරක් ලෙස ආහාරයට ගතහැකි ය.

தாவர இனம் - செப்படாஷியோ (Sapotaceae)

உள்நாட்டிற்கு உரித்தான பண்டைக்கால பழமாகும்.  இந்தப் பழ மரமானது வௌிநாட்டிலிருந்து நாட்டிற்கு கொண்டு வரப்பட்டுள்ளது. எவ்வாறாயினும் தற்போது நமது  நாட்டிற்கு உரித்தான தாவரமாகியுள்ளது. Sapodilla  மரங்கள் தற்போது அனேகமான வீடுகளில் வளர்க்கப்படுகின்றன.  வருடத்திற்கு ஒரு தடவை மாத்திரம் இந்த மரங்களில் காய்கள் உருவாகின்றன. இந்த Sapodilla பழங்களை பறவைகளிடமிருந்தும், விலங்குகளிடமிருந்தும் பாதுகாப்பது மிகவும் கடினமான செயலாகும். அனைவராலும் விரும்பி உண்ணப்படும் Sapodilla பழங்களானவை, சக்கரை நோயாளர்களுக்கு சிறந்ததில்லை என்பதே மருந்துவர்களின் ஆலோசனையாகக் காணப்படுகிறது. Sapodilla பழங்கள் அதிக தேன்சுவையில் காணப்படுவதாலேயே மருத்துவர்கள் இதனைக் கூறுகின்றனர்.

இலங்கையில் வளரும் இலுப்பை மரங்களை ஒத்த வகையில் Sapodilla மரங்கள் காணப்படுகின்றன.  இலுப்பை மரங்களை ஒத்த வகையிலேயே Sapodilla மரங்களிலும் கிளைகள் பிறிந்து பரந்து வளர்கின்றன. வெப்பமான வறண்ட வலயத்தில் இந்த மரங்கள் வளரக்கூடும். நமது உள்நாட்டு பழங்களின் தர வரிசையில் மிகச்சிறந்த இடத்தில் காணப்படும் Sapodilla பழமானது, விற்பனைக்காகவும் பயன்படுத்தப்படுகின்றது. செப்படாஷியோ (Sapotaceae) இனத்தைச் சேர்ந்த இந்தப் பழமானது, மிகவும் பால் தன்மையானது. இந்த  Sapodilla மரமானது, அதிக பால் தன்மைக் கொண்டமையால் ஒட்டும் பிசின் போல காணப்படுவதுடன், முடிச்சுக்களை வெட்டும் போது , இந்த பிசின் வகையான பால் வௌியேறும்.

வடமேல் மாகாணத்திலும், களுத்துறை, இரத்தினபுரி மாவட்டங்களிலும் Sapodilla மரங்களைக் காணமுடியும். சிறந்த முறையில் வளர்ந்த  Sapodilla  மரமொன்றானது சுமார் 15 - 18 மீற்றர் உயரமாக காணப்படும். நிலத்திலிருந்து சிறு உயரத்திலிருந்தே கிளைகள் படரத்தொடங்கும். இந்த கிளைகள், கொடிகளை போல மரத்தை சுற்றி படர்ந்து காணப்படும். கிளைகள் முளைக்கும் இடத்தில் பல முளைகளும் உருவாகும். அந்த இடங்களில். பூக்கள் உருவாகும். ஐந்து இதழ்களைக் கொண்ட பூக்கள் உருவாகும். இந்தப் பூக்களை ஒத்த சிறு பூக்களும் அங்கு உருவாகும். ஒரு மில்லிமீற்றர் அளவிலேயே மிகச் சிறிய பூக்கள் இந்த மரங்களில் உருவாகும். பூக்களிலுள்ள மகரந்தமணி வௌியில் காணப்படும். ஓரளவு மஞ்சள் நிறத்தை ஒத்த பூக்களே Sapodilla மரங்களில் காணப்படுகின்றன. முடிச்சுக்களில் காய்கள் உருவாவதுடன், காய் முற்றிய பின்னர் கடுமையான நிறத்தை அடையும். இந்தியா மற்றும் இந்தோனேஷியா போன்ற நாடுகளில் Sapodilla பழங்களை சந்தைகளில் பணம் கொடுத்து கொள்வனவு  செய்ய முடியும். இலங்கையிலும் சில இடங்களில் பணம் கொடுத்து Sapodilla பழங்களை கொள்வனவு செய்ய முடியும் என்கின்ற போதிலும், பிற நாடுகளை போல எமது நாட்டில் இந்தப் பழம் பிரபல்யம் பெறவில்லை.

நன்றாக பழுத்த Sapodilla பழத்தை கையால் நசுக்கும் போது ஐந்து துண்டுகளாக பிரியும். தோடம்பழத்தின் சுளையைப் போல உரிய துண்டுகளாக இதுவும் பிரிவடையும். Sapodilla பழமொன்றில் மூன்றில் ஒரு பங்கு அதன் விதையாக காணப்படும். இந்த விதை கருப்பு நிறமாக காணப்படும். விதையின் மேற்புற தோல் சற்று கடினமானதாக காணப்படும். விதையை சூழ மென்மையான மேற்பரப்புள்ள சவ்வும் காணப்படும். விதையை சுற்றி காணப்படும் சதைப்பகுதி மிகவும் மென்மையாகவும் சுவையானதாகவும் காணப்படும். Sapodilla பழமானதும் மிகவும் தேன்சுவையாக காணப்படுவதால் ஒரு பழத்தை இருவர் சாப்பிட முடியும்.

இலங்கை, பிலிபைன்ஸ், இந்தோனேசியா,மலேசியா,இந்தியா, பங்களாதேஷ் ஆகிய நாடுகளில் Sapodilla மரங்கள் சிறந்த முறையில் பயிரிடப்படுகின்றன. சில நாடுகளில் Sapodilla மரங்களை விருத்தி செய்து புதிய வகை இனங்களும் அறிமுகப்படுத்தப்பட்டுள்ளன. எமது அயல் நாடான இந்தியாவில்  Sapodilla  மரங்கள், பயிர்ச் செய்கையாக மக்கள் மத்தியில் பிரபல்யம் அடைந்துள்ளன. அவர்களுக்கு இதற்கான சந்தைவாய்ப்புகளும் காணப்படுகின்றன. எமது நாட்டில் கேள்வி குறைவு என்பதால், இவ்வாறான தாவரங்களை வளர்ப்பதில் மக்கள் பெருமளவில் நாட்டம் செலுத்துவதில்லை. Sapodilla மரங்களை புதிய முறைகளூடாக பரிசோதனை செய்து, சிறிய தாங்கிகளில் உரிய பசளைகளை இட்டு  சிறந்த பலன்களை தரக்கூடிய வகையில் மரங்கள் உற்பத்தி செய்யப்படுகின்றன. இதில் பாரிய அளவில் கிளைகள் விஸ்திரமாக வளராது. புதிய முறையினூடாக வளர்க்கப்படும் Sapodilla மரங்களின் முதல் கிழைளகள் வெட்டியகற்றப்படும். இந்த புதிய முறையினூடாக பாரிய அளவில் வளரக்கூடிய Sapodilla மரங்களை சிறந்த முறையில் முகாமைத்துவம் செய்வதற்கு இலகுவாக அமையும்.

பயன்கள்

Sapodilla பழங்கள் உடலுக்கு நன்மையளிக்கக்கூடிய விசேட பழங்களாகும். விட்டமின் குறைப்பாடுடையவர்களுக்கு Sapodilla பழங்கள் மிகவும் பயன்பதரக்கூடியது. இந்த பழத்தை மருத்துவ தேவைக்காக பயன்படுத்துவதாகவும் கூறப்படுகிறது.

Sapodilla பழங்களில் கீழ்கண்டவாறு விட்டமின்கள் அடங்கியுள்ளன.

விட்டமின் B - 12   2 mg

விட்டமின் B - C    2 mg

விட்டமின்  B - 5    252 mg

விட்டமின் B - 6    0.037 mg

Type of Genus - Sapotaceae

It is one of the oldest native fruits. This is a plant brought to our country by foreigners. However, today it has become an endemic plant suitable for our country. In almost every house, you can see how this Sapodilla tree is now grown. Sapodilla, which bears good fruit only once a year, does not lose its fruit even in the off-season. Protecting this fruit from birds and bats has become a major challenge. This is because of the high sweetness of the ripe fruit. The Sapodilla tree is very similar to the buffalo tree that grows in Sri Lanka. Its branches are divided in the same way. Prefers a hot, dry climate, this sapwood plant grows in the same environment as the bee tree. Sapodilla, which has a very good place in our local fruit index, was also used for sale. Sapodilla is a succulent plant belonging to the Sapatacea tree type. Sapodilla trees can be found in the North Western Province, Kalutara and Ratnapura areas. A well-grown Sapodilla tree can grow up to 15 to 18 meters in height. The foliage extends slightly above ground level. It spreads around the tree like a vine. Leafs and flowers appear in clusters. The flower consist of five small petals similar to a Mee flower. A flower is only a millimeter. So small. The pollen of the flower is spread out. The flowers are slightly yellow. At the knot stage, the fruit turns light green and when the fruit ripens and matures, it turns pale. Sapodilla can be bought in the market as a fruit in India and Indonesia. It can also be bought in some parts of Sri Lanka, but has not yet become popular. When the well-ripened Sapodilla is crushed by hand, it is divided into five parts. Its like picking an orange. This one has a triangular seed. It is black. The bark of the seed shows a slight stiffness. A very smooth surface can be seen around the seed. The fleshy part around the seed is very sweet. Is soft. It is a delicious dish. It is very sweet and two or three nuts are enough to eat. It is well cultivated in Sri Lanka, Philippines, Indonesia, Malaysia, India and Bangladesh. In those countries, Sapodilla has been improved and new varieties have been introduced. They also have a market for it. Due to the limited demand for local fruits in our country, people do not seem to be interested in growing such trees. In the experiment of new methods, Sapodilla plants have been obtained from the seedlings and they have been transplanted in 3 x 4 feet tanks by rooting them in layers and fertilizing and rapid yielding methods have been introduced. These plants do not grow leaves so large. The tops of these have been removed. These new methods are now being tried to grow huge plants with great management.

Benefits

Sapodilla is a very important fruit that is good for the body. It is a very effective medicine for people with vitamin deficiencies. This does not seem to be taken for medicine.

Here are the main ingredients in Sapodilla fruit:

Vitamin B – 12  2 mg

Vitamin B – C   2 mg

Vitamin B – 5   252 mg

Vitamin B – 6   0.037 mg

ශාක කුලය- සැපතාසියේ - Sapotaceae

ඉතාමත් ප්‍රණිත දේශීය පලතුරු විශේෂයකි. මෙය විදේශීන් විසින් අපේ රටට ගෙන එන ලද ශාකයකි. කෙසේ වුවත් අද වන විට අපේ රටට ගැළපෙන ආවේණික ශාකයක් වී ඇත. සෑම ගෙදරකම පාහේ දැනට මෙම සැපදිල්ලා ගසක් වවාගෙන ඇති සැටි දැකිය හැකි ය. වර්ෂයේ එක් කන්නයක් පමණක් ඉතා හොදින් ගෙඩි හටගන්නා සැපදිල්ලා, අවාරයට ද ගෙඩි නැතිවා නොවේ. මෙම පළතුර පක්ෂීන්ගෙන් හා මාවවුලන්ගෙන් ආරක්ෂා කරගැනීම බලවත් අසීරුතාවක් වී ඇත.හැම කෙනෙක් ම කෑමට ප්‍රියතාවක් දක්වන සැපදිල්ලා දියවැඩියා රෝගීන්ට  එතරම් යෝග්‍ය නොවන බව වෛද්‍ය මතයයි. එයට හේතුව වන්නේ ඉදුණු ගෙඩියේ ඇති අධික පැණි රසයි. සැපදිල්ලා ගස ලංකාවේ වැවෙන මී ගසට ඉතා සමාන ගසකි. එහි අතු රිකිලි බෙදීයන්නේ ද ඒ ආකාරයට ම ය. උෂ්ණ වියළි දේශගුණය ප්‍රිය කරන මෙම සැපදිල්ලා ශාකය මී ගස වැඩීමට අවශ්‍ය කරන පරිසරයේ ම හැදී වැඩේ. අපේ දේශීය පලතුරු දර්ශකයේ ඉතාමත් හොඳ තැනක් හිමි කරගත් සැපදිල්ලා අලෙවිය සඳහා ද යොදා ඇති සැටි දැකගත හැකි විය.සැපතේසියේ කුලයට අයත් වන සැපදිල්ලා කිරි සහිත ශාකයකි.මෙහි ඉතා තද ඇලෙනසුලු කොහොල්ලෑ වැනි මැලියමක් ඇත.ගැට අවධියේ මෙම මැලියම් අධික ලෙස වෑහේ. වයඹ පළාතේත් කළුතර හා රත්නපුර ප්‍රදේශවලත් සැපදිල්ලා ගස් දැකගැනීමට හැකි ය. හොඳින් වැඩුණ සැපදිල්ලා ගසක් මීටර්15 ක් 18 ක් තරම් උස් වේ. අතුපතර විහිදී යන්නේ පොළොව මට්ටමට මඳක් ඉහළින් ය. එය වැල් ආකාරයකට ගස වටේ විහිදී යයි. අතු රිකිලි බෙදුණ තැන පත්‍රිකා රාශි වශයෙන් විහිදී ඇත. එම තැන්වල මල් පොකුරු හටගනී. මලක පෙති පහකි. මි මලට සමාන කුඩා පෙති ඇති මලක් දක්නට ලැබේ. මලක් මිලිමීටරයක් පමණි. එතරම් ම කුඩා ය. මලේ රේණු පිටත විහිද ඇත. මල තරමක් කහපාටින් යුත් අතර මණිපත්‍ර ගුරු පාටින් යුක්ත වේ. ගැට අවධියේ ගෙඩිය ළා කොළ පැහැයක් ගන්නා අතර ගෙඩිය පැහෙන විට හා මෝරන විට එය ගුරු පාටට හැරේ. ඉන්දියාවේ හා ඉන්දුනීසියාවේ සැපදිල්ලා පලතුරක් ලෙස වෙළඳපළෙන් මිලදී ගත හැකි ය. ශ්‍රී ලංකාවේ ද සමහර තැනක මිලදී ගත හැකි වුවත් තවමත් ජන ප්‍රිය තත්වයට පැමිණ නැත. හොඳින් ඉදුණ සැපදිල්ලා ගෙඩිය අතින් පොඩි කළ විට එය කොටස් පහකට බෙදේ. හරියට දොඩම් ගෙඩියක් බික් ගැහුවා වැනිය. මේ එක බිකක තුන්හුලස් බීජයක් ඇත. එය කළුපාටින් යුක්ත ය. ඇටයේ පොත්ත තරමක තද ගතියක් පෙන්වයි. ඉතාමත් සිනිඳු මතුපිටක් බීජය වටා දැකගත හැක. බීජය වටා ඇති මාංශජ කොටස බොහෝ පැණි රසින් යුක්ත ය. මෘදු ය. රසවත් කෑමකි.පැණි රස ඉතාමත් අධික නිසා ගෙඩි දෙකතුනක් කෑමට ගත් විට සෑහේ. ලංකාව, පිලිපීනය, ඉන්දුනීසියාව, මැලේසියාව, ඉන්දියාව, බංග්ලාදේශය වැනි රටවල සැපදිල්ලා හොඳින් වගා කෙරේ. එම රටවල සැපදිල්ලා වැඩිදියුණු කර නව ප්‍රභේද හඳුන්වා දී ඇත.අපේ අසල්වැසි ඉන්දියාවේ ද වගාවක් ලෙසින් සැපදිල්ලා ජනයා අතර ප්‍රකට ය. ඔවුනට ඒ සඳහා වෙළඳපළක් ද ඇත.අපේ රටේ තවමත් දේශීය පලතුරුවලට ඇති සීමිත ඉල්ලීම නිසා මෙවැනි ගස් වර්ග වැවීමට ජනතාව එතරම් කැමැත්තක් දක්වන බවක් නොපෙනේ. නව ක්‍රම අත්හදා බැලීමේ දී සැපදිල්ලා ශාක මගින් පැළ ලබාගෙන ඒවා ගුටි ක්‍රමයට(ලේයර්) මුල් අද්දවා අඩි 3 x 4 ටැංකිවල සිටුවා පොහොර කර ඉක්මනින් පලදාව ලබාගැනීමේ ක්‍රම හඳුන්වා දී ඇත. මෙම ශාක එතරම් විශාල ලෙස අතුපතර විහිදී නොවැඩේ. මේවායේ මුදුන් මුල අයින් කර දමා ඇත. මේ නව ක්‍රම මගින් අතිවිශාල ශාක ඉතාමත් කළමනාකරණයකින් යුතු ව වගා කිරීමට දැන් අත්හදා බැලීම් කරනු ලැබේ.

ප්‍රයෝජන

සැපදිල්ලා ශරීරයට ගුණදායක ඉතා වැදගත් පලතුරු විශේෂයකි. විටමින් ඌනතා ඇති අයට සැපදිල්ලා ඉතා ගුණදායක ඔසුවකි. මෙය වෙදකම සඳහා ගන්නා බවක් දැකගන්නට නැත.

සැපදිල්ලා පලතුරුවල අන්තර්ගත වැදගත් දේ මෙසේ ය.

විටමින් B - 12   2 mg

විටමින් B - C    2 mg

විටමින් B - 5    252 mg

විටමින් B - 6    0.037 mg

தாவர இனம் - மொராசியோ  (Moraceae)

விசித்திரமான முறையில் அதிக காய்கள் உருவாகும் மரமாக அத்திக்கா மரம் காணப்படுகிறது. பூக்களின்றி காய்கள் உருவாகும் தாவர இனமாக இந்த அத்திக்கா மரம் காணப்படுகிறது. பல இடங்களில்  அத்திக்காய் மரம் தொடர்பான குறிப்புகள் காணப்படுகின்றன. மன்னர்களுக்கான அரியாசனமும் அத்திக்காய் மரத்தின் பலகைகளால் தயாரிக்கப்பட்டதாகவும் தெரிவிக்கப்படுகிறது. புஸ்ஸதேவ மன்னன் 16 அங்குல நீளமான மரக்குற்றியால் குத்தி துவாரமிட்டதாக மகாவம்சத்தில் கூறப்படுகிறது. அந்தமரக்குற்றி அத்திக்காய் மரத்திலிருந்து பெறப்பட்டது எனவும் கூறப்பட்டுள்ளது. இந்த அத்திக்காய் மரமானது அனேகமான கதைகளிலும் பிரதான இடங்களில் முக்கியத்துவம் பெற்றுள்ளமை குறிப்பிடத்தக்கது. இந்த அத்திக்காய் மரத்தை போற்றுதற்குரிய மரமாக கணிக்கப்பட்டுள்ளது. இந்த மரத்திலிருந்து பெறபடும் காய்களை மனித தேவைக்காக பயன்படுத்தப்படுகிறது. அதனை தவிர சுதேச மருத்துவத்தில் ஆயுர்வேத மூலகைப் பொருளாகவும் அத்திக்காய் பயன்படுத்தப்படுவதுடன், பூக்களின்றி மரத்தண்டுகளில் காய்கள் உருவாகின்றமையும் விசேட அம்சமாகும். மரத்தின் பிரதான தண்டு மற்றும் கிளைகளில் அத்திக் காய்கள் கொத்து கொத்தாக காயக்கின்றன. ஒரு கொத்தில் சுமாராக 10 அல்லது 12 அத்திக்காய்கள் காய்க்கின்றன. அத்திக்காய்கள் முற்றியதன் பின்னர் , காய்களின் உள்ளே ஒருவிதமான சதை உருவாகுவதால், அத்திக்காய்கள் நன்கு முற்றுவதற்கு முன்னரே சமையலுக்காக பயன்படுத்தப்படுகின்றன. வருடத்தின் பெப்ரவரி மாதத்தில் மாத்திரம் இந்த காய்கள் உருவாகுவதுடன், ஏப்ரல் மாதமளவில் அவரை முற்றி மரத்திலிருந்து வீழ்ந்து விடுகின்றன. இலங்கை, இந்தியா, ஆப்பிரிக்கா, மியன்மார், பாகிஸ்தான், தென்சீனா, கிணியா உள்ளிட்ட நாடுகளில் அத்தி மரங்கள் வளரக்கூடியன. அத்தி மரங்களின் தாயகம் ஆப்பிரிக்கா என கண்டறியப்பட்டுள்ளதுடன், பிற்காலத்தில் உலகின் பல நாடுகளில் இந்த மரங்கள் வியாபிக்க தொடங்கியதாகவும் கூறப்படுகிறது. பால் தன்மைான இந்த அத்திக்காய் மரத்தில் உருவாகும் காய்களின் விதைகள் மிகவும் சிறியவையாகும். குடுகை போன்ற விதைகளே அத்திக்காய்களில் காணப்படும். குளிர் மற்றும் வரண்ட வலயங்களில் இந்த மரங்கள் நன்கு வளரக்கூடியவை. ஆற்றங் கரைகளிலும், நதி ஓரங்களிலும், குளங்களை அண்மித்த பகுதிகளிலும், ஈரலிப்பான நிலங்களிலும் அதிகளவில்  அத்திக்காய் மரங்களை காணக்கூடியதாக உள்ளது. பல கிளைகளுடன் காணப்படும் அத்திக்காய் மரங்கள் சுமார் 50 - 60 அடி உயரம் வரை வளரக்கூடியவை. இதன் இலைகள் சிவப்பு நிறத்தில் காணப்படும். ஒரு அத்தி இலையானது 17 cm நீளமும் 9cm அகலமும் கொண்டவையாகும். கரையோரங்களில் வளரும் அத்தி மரங்கள் சிறந்த விழுதுகளுடன் வளரும். உதும்பரா என்ற பிரசித்தமான கதையொன்றில் அத்தி மரத்திற்கு பிரதான இடம் வழங்கப்பட்டுள்ளது. எனினும் அத்தி மரங்களில் பூக்கள் உருவாகுவதில்லை என்ற கருத்தை விஞ்ஞானிகள் பொய்பித்துள்ளமையும் விசேட அம்சமாகும். அத்திக் காய்களுக்குள் அனேகமான பூக்கள் காணப்படுவதாக விஞ்ஞானிகள் உறுதிபடுத்தியுள்ளனர். அத்த பூக்களை அடிப்படையாக கொண்டு அத்தி காய்கள் விருத்தி அடைவதாகவும், அதனுள் நுண்ணிய கிருமிகள் காணப்படுவதாகவும் குறிப்பிடப்பட்டுள்ளது. அவை ஒட்டுண்ணிகளாக அடையாளப்படுத்தப்படுகின்றன.

பயன்கள்

பிஞ்சு அத்திக்காய் உணவிற்காக பயன்படுத்தப்படுகின்றன. அத்தி மரத்தின் தளிர்களும் உணவிற்காக பயன்படுத்தப்படுகின்றன. கிளைகளை வெட்டும் போது வௌியாகும் நீர் மருத்துவ தேவைக்காகவும் பயன்படுத்துகின்றனர். நீண்டநாள் புன்களுக்கும், வீக்கங்களுக்கும் அத்தி மர பட்டைகள் பயன்படுத்தப்படுகின்றன. சளி உள்ளிட்ட சில நோய்களுக்கும் அத்திக்காய் சிறந்த ஆயுர்வேத மூலிகையாக காணப்படுகின்றது,

Type of Genus- Moraceae

The Attikka tree is an amazingly fruiting tree and is known as a fruitless plant. The Attikka or fig tree is mentioned in many places in Buddhist literature. It is said that the Lord Buddha originally became a Buddha under an Attikka tree and that the pasr kings throne was made of Attikka wood. The Mahavamsa states that the giant Pussadeva once pierced a 16 inch thick piece of wood with a single arrow. The wood is said to be an Attikka piece and the it seems to be the basis of many stories. The Attikka tree is revered as a tree, and its fruit appears to be used for human consumption. Attikka, which is also used medicinally in local medicine, is a plant that grows in clusters of fruit on the tree and branches without flowers. These fruits occur on the main stem and on the main branches where the shoots are divided. A cluster of fruits usually consists of about ten to twelve fruits. When the fruit ripens gradually, a kind of insect develops inside it, therefore, it should be eaten at a young age. One of the fruiting seasons is around the month of February, and by April the fruit ripens and the leeches emerge. The Attikka plant, botanically known as Ficus recimosa, belongs to the genus Moraceae. Atticca and has been found growing in Sri Lanka, India, Africa, Burma, Pakistan, southern China and New Guinea. It is found to be native to Africa and has gradually spread around the world. There are two types of Attikka plants: tidal and river tidal. Attikka , fig, Dimbul (Sinhala), Udumbara (Pali), atti (Tamil), also known as Cluster Fig in English, are boiled and eaten as curries. According to Ayurveda, the Attikka plant, which bears fruit without flowers, belongs to the Vanaspati genus. This is a milky tree and the Attikka seed is very small. It is about the size of a mustard seed. Growing in areas with cold winter climates, Attikka grows well along streams, rivers and banks. An Attikka tree that grows to a height of 50 to 60 feet, usually with spreading leaves and a large trunk. Its leaves are rough and light green in color. The average length of a leaf is about 17 cm and the width is about 9 cm. Attikka trees that grow along the banks grow well with foliage. The Attikka tree also plays an important role in the story of the Ummagga Jataka, popularly known as Udumbara Devi. The accepted belief that Attikka flowers do not exist has been falsified by botanists. There are many flowers on the inner walls of the fruit. The flowers are pollinated by small insects that crawl into the fruit.

Benefits

Young Attikka fruits can be consumed boiled and cooked as a curry. Attikka leaves are used for mulching. The water from the roots is taken for medicine. Parts of the Attikka tree are used to heal wounds, to treat fractures, and for cattle diseases. According to Ayurveda, Attikka is suitable for vaginal ailments and for soothing pimples. The Attikka tree is popularly known as a forest tree and is revered as a tree. Attikka and fig are the same plant.

ශාක කුලය - මොරාසියේ (Moraceae)

අට්ටික්කා ගස පුදුම විදියේ ගෙඩි හට ගන්නා ගස් විශේෂයට අයත් ශාකයක් වන අතර මල් නොමැති ව ගෙඩි හටගන්නා ශාකයක් වශයෙන් ප්‍රසිද්ධියට පත් ව ඇත. බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ බොහෝ තැන්වල අට්ටික්කා හෙවත් දිඹුල් ගස ගැන සඳහන් වේ. කෝණාගමන බුදුන් බුදු වූයේ අට්ටික්කා ගසක් මුලදී බව සඳහන් වන අතර රජවරුන්ට සිංහාසනය නිමවන ලද්දේ අට්ටික්කා දැවයෙන් බවත් සඳහන් වේ. පුස්සදේව යෝධයා වරක් අගල් 16ක් ඝනකම ඇති ලෑලි පළුවක් එක ඊයකින් විද හිල් කර දැමු බව මහාවංශයේ සඳහන් ය. එම ලීය මෙම අට්ටික්කා පළුවක් බව කියවෙන අතර අට්ටික්කා බොහෝ කතාවලට පාදක වී ඇති බව පෙනේ. අට්ටික්කා ගස ගෞරවාදරයට පාත්‍ර වූ ගසක් ලෙසින් හැඳින්වෙන අතර ම මෙහි හටගන්නා ගෙඩි මිනිස් පරිභෝජනය සඳහා ද යොදාගන්නා බව පෙනේ. එසේ ම දේශීය වෙදකමේ දී ඖෂධයක් ලෙසින් ද භාවිතයට ගන්නා අට්ටික්කා මල් නොමැති ව ගසේ හා අතු ඉතිවල ගෙඩි පොකුරු හටගන්නා ශාකයකි. මෙම ගෙඩි හටගැනීම සිදුවන්නේ ප්‍රධාන කඳේ හා රිකිලි බෙදුණ ප්‍රධාන අතුවලයි. ගෙඩි පොකුරක සාමාන්‍ය වශයෙන් ගෙඩි දහයක් දොළහක් හටගනී. ගෙඩිය ක්‍රමයෙන් මෝරා පැසෙන විට එහි ඇතුළේ කෝඳුරු විශේෂයක් හටගන්නා නිසා කෑමට ගත යුත්තේ ළපටි අවධියේ දී ය. පෙබරවාරි මාසයේ පමණ ගෙඩි හටගන්නා එක් වාරයක් වන අතර අප්‍රේල් වන විට ගෙඩි ඉදී කෝදුරුවන් පිටවීම සිදු වේ. පීකුස් රැසිමෝසා (Ficus recimosa) යන උද්භිද විද්‍යා නාමයෙන් හඳුන්වන අට්ටික්කා ශාකය මොරාසේ හෙවත් වට කුලයට අයත් ශාකයක් වේ (Moraceae). ලංකාව, ඉන්දියාව, අප්‍රිකාව, බුරුමය, පාකිස්ථානය, දකුණු චීනය, නවගිනියා යන රටවල අට්ටික්කා ශාකය වැවෙන බවට සොයාගෙන ඇත. මෙහි මුල් මව්බිම අප්‍රිකාව බව සොයාගෙන ඇති අතර ක්‍රමයෙන් මෙය ලෝ වටා ව්‍යාප්ත වී ඇත. උදුම්බර හා නදී උදුම්බර ලෙසින් අට්ටික්කා දෙවර්ගයකි. අට්ටික්කා, අත්තික්කා, දිඹුල් (සිංහල), උදුම්බර (පාලි), ක්ෂීර වෘක්ෂ, පුෂ්පගුන්‍ය, ශීතඵල (සංස්කෘත), අට්ටී (දෙමළ), ඉංග්‍රීසි භාෂාවෙන් කන්ටිෆග් නමින් හඳුන්වන අට්ටික්කා ගෙඩි තම්බා කඩල මෙන් කෑමට ගැනීමත් වෑන්ජන ලෙස සකස් කර ආහාරයට ගැනීමත් සිදු කෙරේ. ආයුර්වේදයට අනුව මල් නොමැති ව ගෙඩි හටගන්නා අට්ටික්කා ශාකය වනස්පති වෘක්ෂ ගනයට අයත් වේ. මෙය කිරි සහිත ගසක් වන අතර අට්ටික්කා බීජය ඉතා කුඩා ය. එය අබ ඇටයක් තරම් වේ. ශීත වියළි දේශගුණය ඇති ප්‍රදේශවල වැවෙන අට්ටික්කා ශාකය ඇළ, දොළ, ගංගා ඉවුරු අසබඩ ඉතා හොඳින් වැඩේ. අතුපතර විහිදී කඳ මහත් ව වැඩෙන අට්ටික්කා ගසක් සාමාන්‍යයෙන් අඩි 50ක් 60ක් තරම් උසට වැඩේ. එහි කොළය රළු බවක් පෙන්වන අතර පැහැය ළා කොළ පාටින් යුක්තයි. කොළයක් සාමාන්‍ය දිග 17 cm පමණ වන අතර පළල 9 cm පමණ වේ. ඉවුරු අසබඩ වැවෙන අට්ටික්කා ගස් ඇටුවන්වලින් යුක්ත ව හොඳින් වැඩේ. උදුම්බරා දේවී නමින් ප්‍රසිද්ධ වූ උම්මග්ග ජාතකයේ සඳහන් කතාවේ ද අට්ටික්කා ගසට ප්‍රධාන තැනක් හිමි ව ඇත. අට්ටික්කා මල් නැති බවට පිළිගත් මතය ශාක විද්‍යාඥයන් විසින් බොරු බවට පත් කර ඇත. එම ගෙඩියේ ඇතුළු පැත්තේ බිත්තිවල මල් බොහෝ ප්‍රමාණයක් ඇත. එම මල් පරාගනය කර ගෙඩියේ වර්ධනය ඇති කරන්නේ එහි රිංගා ජීවත් වන කුඩා කෘමීන් විසින් ය. ඔවුන් කෝඳුරුවන් ලෙස හදුනාගෙන ඇත.

ප්‍රයෝජන

ළපටි අට්ටික්කා ගෙඩි තම්බා කෑමටත් වෑන්ජන සකස් කිරීමටත් යොදාගනී. අට්ටික්කා දලු කොළ මැල්ලුම් සඳහා ගනී. මුල් කැපීමෙන් වහනය වන ජලය ඖෂධ සඳහා ගැනේ. තුවාල සුව වීමටත් කැඩුම් බිඳුම් වෙදකම සදහාත් ගව රෝග සඳහාත් අට්ටික්කා ගසේ කොටස් යොදාගනී. යෝනී රෝග සඳහාත් වා, පිත්, සෙම් සමනයටත් අට්ටික්කා යෝග්‍ය බව ආයුර්වේදයේ සඳහන් වේ. අට්ටික්කා ගස පොදුජන වහරට අනුව වනස්පති වෘක්ෂයක් වන අතර ගෞරවයට පාත්‍ර වූ ගසක් ලෙසින් ද දැක්වේ. අට්ටික්කා යනුවෙන් හා අත්තික්කා යනුවෙන් හදුන්වන්නේ ද එක ශාකයමයි.

Type of Genus- Rutaceae

Ceylon Stain Wood also known as Burutha in Sinhalese is a very strong and beautiful wood species with a beautiful color and texture. This is a tree that grows in the dry zone and is even more valuable. Burutha is a very strong wood and is used to make furniture and especially to make carved items. Burutha is of great interest not only in our country but also abroad. The leaves of this tree are very small. Just like the Tamarind tree leaves. The leaves of Burutha, which can withstand intense sun exposure, are so small that they are less susceptible to evaporation. The growth of the plant is very slow. It takes about fifteen years for a Burutha tree to grow to three or four feet in circumference. It may take even longer on the ground. Native to Sri Lanka, it is found in Anuradhapura, Polonnaruwa, Mahiyanganaya, Udawalawe, Buttala, Thanamalwila, Moneragala and Batticaloa. This is because of their beautiful flower-like location. The spread of the Stain wood tree is from its seeds. The flowers look a bit like Drumstick tree flowers. They are white. Flowering begins in April and May. The tree is also covered with a thick coarse bark. The leaves turn completely yellow in February and March and the leaves float in the wind. Its bark or roots or leaves have not been reported to be used medicinally. It is said that strong wooden planks were used to build the wooden bridge across the Mahaweli River in Peradeniya during the imperialist rule of Ceylon. In the wild, the Ceylon Stain wood tree does not appear to be damaged by Quadrupeds. Therefore, the Stain wood plants that grow in the forest grow bigger and safely.

ශාක කුලය - රුටාසියේ - (Rutaceae)

බුරුත ශාකය ඉතා ශක්තිමත් මෙන් ම අලංකාර වර්ණයකින් හා වෛරමකින් ද යුත් දැව විශේෂයකි. මෙය වියළි කලාපයේ වැවෙන ගසක් වන අතර වටිනාකමින් ද වැඩි ය. බුරුත ලීය ඉතාමත් ශක්තිමත් ලීයක් වන නිසා ගෘහභාණ්ඩ තැනීමට යොදාගන්නා අතර කැටයම් සහිත භාණ්ඩ නිර්මාණය කිරීමට විශේෂයෙන් යොදාගනී. අපේ රටේ පමණක් නොව විදේශයන්හි ද බුරුත ලීයට ඇත්තේ වැඩි සැලකිල්ලකි. බුරුත ගසේ පත්‍ර ඉතා කුඩා වන අතර එය රිකිලි ලෙසින් පිහිටයි. හරියට ම සියඹලා පත්‍ර මෙනි. දැඩි හිරු රැසට ඔරොත්තු දෙන බුරුත ගසේ පත්‍ර එසේ කුඩාවට ඇත්තේ ජලවාෂ්පීකරණය අඩුවට සිදුවීම සඳහාත් දැඩි හිරු රැසට ඔරොත්තු දීම සඳහාත් ය. බුරුත ශාකයේ වැඩීම සිදුවන්නේ ඉතාමත් සෙමින් ය. බුරුත ගසක් වට අඩි තුනක් හෝ හතරක් විශාල වීමට වසර පහළොවක් පමණ ගත වේ. සමහරවිට භූමියේ හැටියට ඊටත් වඩා වැඩි කාලයක් ගතවීමට පුළුවන. ශ්‍රී ලංකාව නිජබිම කරගත් බුරුත ශාකය අනුරාධපුර, පොළොන්නරු, මහියංගනය යන ප්‍රදේශවලත් උඩවලව, බුත්තල, තණමල්විල වැනි ප්‍රදේශවලත් දැකගත හැකි ය.මොණරාගල හා මඩකලපුව ප්‍රදේශවල ඇති බුරුත මල් බුරුත ලෙසින් හැඳින්වේ. ඊට හේතුව වන්නේ ඒවායේ වයිරමේ ඇති මල් මෙන් වූ අලංකාර පිහිටීමයි.

සිංහල - බුරුත

දමිළ - මුටිරායි

ඉංග්‍රීසි - සැටින්වුඩ්

බුරුත ගසේ ව්‍යාප්තිය ඇතිවන්නේ එහි බීජවලින් ය. බුරුත මල් මුරුංගාවලට ටිකක් සමාන බවක් දක්වයි. මල් මංජරියක් ලෙස පිපේ. ඒවා සුදු පාටින් යුක්ත ය. අප්‍රේල් මැයි මාසවල මල් පිපීමට පටන් ගනී. බුරුත ගස ද තද ගොරෝසු පොත්තකින් ආවරණය වී ඇත. කොළ හැලෙන පෙබරවාරි මාර්තු කාලයේ දී සම්පුර්ණයෙන් කහ පාටට හැරෙන කොළ සුළගේ පාවී විසිරී යයි. එහි පොතු හෝ මුල් හෝ කොළ බෙහෙත් ඖෂධ ලෙසින් ගන්නා බවක් වාර්තා වී නැත. ලංකාවේ අධිරාජ්‍යවාදී පාලන සමයේ පේරාදෙණියේ දී මහවැලි ගග හරහා ඉදි කළ ලී පාලම සෑදීම සඳහා යොදාගනු ලැබුවේ ශක්තිමත් බුරුත පළු බව කියැවේ. කැලයේ දී බුරුත ගසට සීපාවන්ගෙන් හානි සිදුවන බවක් නොපෙනේ. ඒ නිසා කැලයේ පැළවෙන බුරුත පැළ නිරුපද්‍රිතව ලොකුමහත් වී වැඩේ.

Type of Genus –  Leguminosae

Erabadu plant is found in our country along streams. You can also see the planting of Erabadu  fences. During the New Year, the thorny Erabadu tree bears new leaves and flowers that blooms. The bright red bouquet of flowers gives a very beautiful view. It is an old saying that the sound of the Koel and the blooming flowers of the Erabadu tree brings the good news of the Sinhala & Tamil Newyear. According to Buddhist literature, Deepankara Buddha attained Enlightenment at the root of this tree. It is said that there are several types of trees. In Sinhala dictionaries it is said that the tree is also called Madara. However, it is a proven to be a drug that cures many ailments. Royal Panditha Kirielle Gnanavimala Thero has named the herb as a medicinal plant used by doctors for many ailments. Scorpion venom is also said to relieve pain instantly when these leaves are chopped with Temple tree milk. However, it must be said that the Erabadu plant is one of the most important plants around us. The Himalayas of India are said to be the birthplace of the Erabadu plant. Later the plant reached Malaya, Burma, Java, Andaman Islands, Nicobar Islands, Polynesia and Ceylon. Erabadu, a tropical plant, is also used for decoration in some gardens. There are also cases where this plant grows to a height of about fifty feet. At the same time, you can see huge Erabadu plants growing along the rivers and streams. Such trees can be seen as a protected plant in up country and low country tea plantations. Erabadu leaves are also added to the soil as organic fertilizer. The so-called Erabadu plant thrives in the dry and wet zones. It is also propagated by seeds and twigs. Many people also use it to grow fences. The leaves are also used in the diet of goats as it minimizes the diseases of the animals. It can also be termed as a terrifying plant because of the thorns on the tree. Tax thorns are poisonous. It hurts when the thorns stick out. You have to be very careful when dealing with Erabadu deductions. The reason is dangerous. By December and January, only the fallen leaves and twigs are left on the trees. Then the first flowering takes place. When in bloom, the whole environment is adorned with red. Its such a wonderful sight. Erabadu flowers are used by the villagers for curry. It is a delicious as well as nutritious curry. Erabadu Mal Curry is one of the popular curries of Satkorala. There are about seventy hundred flowers in a single branch. The inflorescence is conical. Bees are abundant because of the abundance of honey. It takes about a month or two for the flower buds to finish blooming as they start flowering from the beginning. A flower has five petals and is about 7 cm long. The beads take on a cylindrical shape. The short pod is about 20 cm long. The wood of the tax tree is not strong. Like the wood of a cotton tree. The fibers can be removed and separated. Decomposes quickly. Due to this the growth of the tree is fast. It grows very fast and is used for paddy protection. Animals are also a bit scared because of the thorns. But the goat prefers to eat the leaves.

ශාක කුලය - ලෙගුමිනෝසේ - Leguminosae

එරබදු ශාකය අපේ රටේ හමුවන්නේ ඇළ දොළ ආශ්‍රිතවයි. එසේම වෙල්කොටුවල ඉනි වැටවල් සඳහා එරබදු ගස් සිටුවා ඇති සැටි දැකගත හැකි ය. කටු සහිත එරබදු ගස අවුරුදු සමයේ  දී අලුත් කොළ සහ දලු දමා, මල් පිපී සැරසේ. තද රතු පාටින් යුත් එරබදු මල් පොකුර ඉතාමත් දැකුම්කලු දසුනක්  ගෙන දේ. කොහාගේ නාදයත් එරබදු මලුත් අලුත් අවුරුද්ද පිළිබඳ තොරතුරු ගෙන එන බව පැරණි කියමනකි. බෞද්ධ සාහිත්‍යයේ දැක්වෙන පරිදි දීපංකර බුදුන් වහන්සේ බුද්ධත්වය ලබාගත්තේ මේ කියන එරබදු ගසක් මුලදී ය. එරබදු ගස් වර්ග කීපයක් ඇති බව සඳහන් ය. ශාක විද්‍යාවට අනුව එම වර්ගීකරණයෙන් දැක්වෙන එරබදු නම් කටු එරබදු, යක් එරබදු හා වල් එරබදු ය. සිංහල නිඝණ්ඩුවල එරබදු ගස මදාරා යනුවෙන් ද නම් කර ඇති බව සඳහන් වේ. කෙසේ වෙතත් එරබදු බොහෝ රෝගවලට සුව ගෙන දෙන ප්‍රත්‍යක්ෂ ඖෂධයකි. රාජකීය පණ්ඩිත කිරිඇල්ලේ ඥානවිමල හිමියන් එරබදු ශාකය රෝග ගණනාවක් සඳහා වෙදවරු භාවිතයට ගන්නා ඖෂධීය ශාකයක් ලෙසින් නම් කර ඇත. ගෝනුසු විෂට අරලිය කිරි සමග මෙම දලු කොටා බැන්ද විට ක්ෂණිකව වේදනා පහ ව යන බව ද කියවේ. කෙසේ වෙතත් එරබදු ශාකය අපේ වටපිටාවේ ඇති බොහෝ වැදගත් ශාකයක් බව කිව යුතු ය. ඉන්දියාවේ හිමාල අඩවිය එරබදු ශාකයේ ජන්ම භූමිය ලෙස දැක්වේ. පසුව එම ශාකය මලයාව, බුරුමය, ජාවා, අන්දමන් දූපත්, නිකොබාර් දූපත්, පොලිසීනියාව හා ලංකාවට ද සේන්දු විය. ඝර්ම කලාපීය ශාකයක් වන එරබදු ශාකය සමහර උද්‍යානවල අලංකරණය සඳහා ද යොදාගෙන ඇත. එරබදු ශාකයක් අඩි පනහක් පමණ උසට වැඩෙන අවස්ථා ද ඇත. ඒ අතර ගංගා ඇළ දොළ ආශ්‍රිත ව වැඩුණ අතිවිශාල එරබදු ශාකයන් ද දැකගත හැකි ය. උඩරට හා පහතරට තේ වගාවන්වල ආරක්ෂිත ශාකයක් ලෙසින් එම්බදු ගස් වගාකොට ඇති සැටි දැකිය හැකි ය. එසේ ම එරබදු පත්‍ර කාබනික පොහොරක් ලෙසින් ද පසට මුසු කෙරේ. එරබදු සංයුක්ත පත්‍රිකාවක පත්‍රිකා තුනක් දැකිය හැකි ය.

සිංහල - එරබදු, එරමුදු, කටු එරමුදු, මදාරා, කටුකැල

දෙමළ - පන්ගාරා

සංස්කෘත - පරිභද්‍ර, රක්තපුෂ්ප

ඉංග්‍රීසි - ඉන්ඩියන් කොරල් ට්‍රී

ලෙසින් හැඳින්වෙන එරබදු ශාකය වියළි හා තෙත් කලාපයේ සරුවට වැඩේ. බීජවලින් හා අතුරිකිලි පැළකිරීමෙන් ද මෙහි ව්‍යාප්තිය සිදු වේ. වැටඉනි ලෙස වැවීමට ද බොහෝ අය එරබදු යොදාගනී. එසේ ම එරබදු කොළ එළුවන්ගේ ආහාර සඳහා යොදන්නේ ඉන් එම සතුන්ගේ රෝග අවම වන නිසා ය. ගසේ ඇති කටු නිසා මෙය බිහිසුණු ශාකයක් ලෙස ද නම් කළ හැකි ය. එරබදු කටු විෂ සහිත ය. කටු ඇනුණහොත් වේදනාකාරි ය. එරබදු අතුරිකිලි සමග කටයුතු කරන විට බොහෝ සේ පරිස්සම් විය යුතු ය. එයට හේතුව අනතුරුදායක වීමයි. දෙසැම්බර් ජනවාරි මාස වන විට එරබදු ගස්වල කොළ හැලී අතු රිකිලි පමණක් ඉතිරි වේ. ඉන්පසු කොළ දලු ලෑමට පළමු මල් පිපීම සිදු වේ. මල් පිපුණ විට මුළු පරිසරය ම රක්ත වර්ණයෙන් අලංකාර වේ. එය එතරම් ම අපූරු දර්ශනයකි. එරබදු මල් ගම්බද අය වෑන්ජන පිණිස ගනී. එය රසවත් මෙන් ම ගුණදායක වෑන්ජනයකි. එරබදු මල් වෑන්ජනය සත්කෝරලයේ  ප්‍රකට වෑන්ජනවලින් එකකි. එරබදු මල් එක ඉත්තක හැත්තෑවක් සියයක් පමණ හටගනී. මෙහි පුෂ්ප මංජරිය කේතු ආකාරයට පිහිටා ඇත. පැණි බොහෝ සේ ඇති නිසා මීමැසි ගනයා බහුල ව ගැවසීම සිදු වේ. මුල සිට මල් පිපීම ආරම්භ වන නිසා මල් ඉත්තක මල් පිපී අවසන් වීමට මසක් හෝ දෙමසක් ගත වේ. මලක් පෙති පහකින් සමන්විත වන අතර 7 cmක් පමණ දිග ය. එරබදු කරල සිලින්ඩරාකාර හැඩයක් ගනී. කෙටි කරලක් 20 cmක් පමණ දිග වේ. එරබදු ගසේ ලීය ශක්තිමත් නැත. පුළුන් ගසක ලීය මෙනි. කෙඳි වශයෙන් ගලවා වෙන් කළ හැකි ය. ඉක්මනින් දිරාපත් වේ. මේ නිසා ම එරබදු ගසේ වැඩීම ඉක්මන් ය. ඉතාමත් ඉක්මනින් වැඩෙන නිසා කුඹුරු ආශ්‍රිත ආරක්ෂිත කටයුතුවලට යොදාගැනේ. කටු ඇති නිසා සතුන් ද ඊට තරමක් බිය බවක් දක්වයි. එහෙත් එළුවා එරබදු කොළ ආහාරයට ගැනීමට ප්‍රිය බවක් දක්වයි.

Type of Genus –  Abeneseae

There are several species of Ebony tree which are endemic to our country. The Ebony tree takes a long time to grow, which is conducive to the harsh growth that is resistant to dry climates. The trunk of an Ebony tree grows very slowly. This is because of the strength and thickness of the wood. If it is dark, we can know its form. Naturally Ebony wood is very black. There are two types of Ebony plants grown in our country. One type is a slightly taller variety with thin slender leaves. The other is also has leafy twigs and is black, green, and have a hollow shape. Both of these types have a similar pattern. Ebony is also found in Sri Lanka, India, Indonesia and the islands of Java. Around March, the fruits ripen and the seeds are sown, which leads to propagation. The seed pods of the fruit have several seeds, The flower has four small petals and is yellow. Flowers appear between the leaf shoots. The ebony tree is mainly used to make furniture.

Benefits

Ebony is the main type of wood used for carving in our country. Elephant carvings made of Ebony wood, deities and Buddha statues are very expensive. Ebony tree is found in the plains of Sri Lanka and in the Medirigiriya and Polonnaruwa areas. Ebony wood powder is said to be used to treat dog worms. The ebony tree is highly valued in our country. Ebony tree is a plant that prefers dry climates. It is also known as Karuwala tree in some areas.

ශාක කුලය - එබනේසියේ - Abeneseae

අපේ රටේ ආවේනික ශාකයක් වූ කළුවර ගස වර්ග කීපයක් දක්නට ඇත. වියළි දේශගුණයට ඔරොත්තු දෙන රළු වර්ධනයට හිතකර කළුවර ගස වැඩී වර්ධනය වීමට දිගු කාලයක් ගනී. කළුවර ගසක කඳ විශාල වීම සිදුවන්නේ ඉතා සෙමින් ය. ඊට හේත්තුව එහි ලීයේ ඇති ශක්තිමත් බව හා ඝනකමයි. කළුවර යන නම්න්ම එහි ස්වරූපය අපට දැනගත හැකි ය. ස්වභාවයෙන් ම කළුවර ලීය ඉතා කළු පාටින් යුක්තයි. අපේ රටේ වැවෙන කළුවර ශාක වර්ග දෙකකි. එක් වර්ගයක් කොළ සිහින් දිග පත්‍ර ඇති තරමක් උසට වැඩෙන වර්ගයකි. අනෙක අතුපතර විහිදී වැඩෙන අතු රිකිලි පවා කළු පාට කොළ බොකුටු හැඩයක් ගන්නා වර්ගයයි. මේ දෙවර්ගය ම එක හා සමාන ස්වරූපයක් දක්නට ලැබේ. ලංකාව, ඉන්දියාව, ඉන්දුනීසියාව සහ ජාවා දූපත්වල ද කළුවර ශාකය දක්නට ඇත. මාර්තු මාසයේ පමණ ගෙඩි ඉදී බිජ හැලෙන අතර ඒ මගින් ව්‍යාප්තිය සිදු වේ. ගෙඩියේ බීජ මංජරියේ පැසක මෙන් බීජ පැස් කීපයක් දක්නට ඇත. මල කුඩා පෙති හතරකින් යුක්ත වන අතර එය කහ පැහැයක් ගනී. කොළ රිකිලි අතර මල් හටගනී. කළුවර ගස ප්‍රධාන වශයෙන් යොදාගනු ලබන්නේ ගෘහ උපකරණ සැදීම සඳහා ය.

ප්‍රයෝජන

අපේ රටේ කැටයම් කලාව සඳහා යොදාගන්නා ප්‍රධාන දැව වර්ගය කළුවර වීම විශේෂයකි. කළුවර ලී යොදා කැටයම් කළ ඇත් රූප දේව රූප බුද්ධ රූප ආදිය ඉතාමත් ඉහළ මිලකින් යුතු ය. ලංකාවේ බිම්තැන්න ප්‍රදේශයේත් මැදිරිගිරිය හා පොළොන්නරු ප්‍රදේශයේත් කළුවර ගස දක්නට හැකි ය. කළුවර ලී කුරුටු ගා ගන්නා කුඩු, සුනඛයන්ගේ පණු රෝග සඳහා යොදාගන්නා බව කියැවේ. කළුවර ගසට අපේ රටේ ලැබෙන්නේ ඉහළ අගයකි. කළුවර ගස වියළි දේශගුණයට කැමති ශාකයකි. මෙයට සමහර ප්‍රදේශවල කරුවල ගස් කියා ද කියනු ලබයි.

Type of Genus –  Sterculiaceae   

The Java Olive tree is a very large and tall plant. This is a tree that grows to the top of the trunk in the forest and the truss makes a beautiful canopy. The beautiful flowers that bloom on the Olive tree are not fragrant. They emit an odor. Therefore, it is not the bees but the wasps that come to the teal flower. Naming the Olive tree has been done very carefully. Stakeula in Latin means garbage. Fortida means stink. So the botanist has come up with a nomenclature that relays the message regarding the stench of the tree. The Java Olive tree is also found in Africa and Australia. The Java Olive tree is also widespread in Sri Lanka, Burma and India. The squirrel can be described as an animal that prefers to eat Java Olive oil. Swarms of squirrels can be seen in the palm trees. Propagation of the Java Olive tree is also done by seeds and branches. After planting the twigs, they can be seen sprouting and branching. The palm tree prefers a dry wet climate. The tamarind fruit ripens well and then dries slightly. The skin then explodes and spreads to the sides. Then the seeds scatter outside and fall to the ground and sprout. The average tall plant grows up to 30 m tall. From the other tops, the head is like a crown to the palm tree that stretches across the canopy. The leaves of the palm plant are very high. The other species of the palm tree is the location of its bones. This increases the bearing strength of the tall tree. By February and March, all the papers are falling off. Then new leaves are added and the leaves grow. The leaf here is in compact form. Just like a manioc leaf. It has about eight sub-leaflets. Flowering occurs with the laying of new leaves. These flowers are arranged in a cluster or inflorescence. These flowers are said to be unisexual. The teal flowers are very beautiful. With velvety shiny petals. This flower is slightly purple. But there is a stench. The thalamus bears fruit after flowering. These look like hanging clay lamps. There are about twelve to fifteen seeds in a palm tree. The thalamus seed is black. Its like a beetle. Kids love to crush Java Olive into oil and consume it. But adults do not allow it because they become intoxicated. It is said that the bark of the palm tree is used to make threads. Also, palm oil is used in the book-binding industry because it sticks very well. Our country has a famous legend. That is the story of King Dutugemunu constructing the Ruwanweli Seya. It is said that a goddess who was in a golden palm tree was removed from it and the Swarnamali Dagoba was built there. Thelambugalla, Thelambuhena, Thelambugolla and Thelambuwantha village names are derived from the Thelambu tree. Small children can be seen peeling the Java Olive fruit kernel blowing on it like a trumpet.

ශාක කුලය - ස්ටෙක්‍යුලාසියේ - Sterculiaceae

තෙලඹු ගස ඉතා විශාල ලෙසත් උසින් යුතුවත් වැඩෙන ශාකයකි. මෙය වනාන්තරයේ තුරුහිස් මුදුන තෙක් වැඩෙන ගසක් වන අතර තුරුහිස අලංකාර ලෙස වියනක් කරයි. තෙලඹු ගසේ පිපෙන්නා වූ අලංකාර මල් සුවඳවත් නොවේ. ඒවා දුගඳක් පිට කරයි. මේ නිසා තෙලඹු මලට එන්නේ මීමැස්සන් බඹරුන් නොව නිලමැස්සන් ය. තෙලඹු ගසට නම යෙදීමේ දී බොහෝ සැලකිලිමත් ව එය කර ඇත. ස්ටෙක්‍යුලා යන්නෙහි ලතින් භාෂා තේරුම කසළ යන්නයි. ෆෝටිඩා යන්න දුගඳට අර්ථ ගෙන දේ. ඒ නිසා මෙහි ඇති දුර්ගන්ධය සහ පිළිකුල් සහිත බව තේරුමට ගෙන උද්භිද විද්‍යා නාමය නිර්මාණය කොට ඇත. අප්‍රිකාව, ඕස්ට්‍රේලියාව යන රටවල ද තෙලඹු ගස දක්නට පුළුවන. ශ්‍රී ලංකාව, බුරුමය, ඉන්දියාව ආදී රටවල ද තෙලඹු ගස ව්‍යාප්ත ව ඇත. තෙලඹු ඇට කෑම සදහා ප්‍රිය කරන සතෙකු ලෙස සැළලිහිණියා හැඳින්වීමට හැක. සැළලිහිණි රංචු ලෙසින් තෙලඹු ගස්වල වසා කෑගසනු දක්නට පුළුවන. බීජ මගින් හා අතු මගින් ද තෙලඹු ගසේ ප්‍රචාරණය ඇති වේ. තෙලඹු අතු සිටුවීමෙන් පසු ව ඒවා පැළ වී අතු ලියලනු දක්නට පුළුවන. තෙලඹු ගස වියළි තෙත් දේශගුණය ප්‍රිය කරයි. තෙලඹු ගෙඩිය හොඳින් මෝරා පැසී ඉදුණ පසු තරමක් වේළීමට භාජනය වේ. ඉන් පසු ලෙල්ල පුපුරා දෙපසට විහිදේ. එවිට එහි අභ්‍යන්තරයේ ඇති බීජ විසිරී පොළොව මත පතිත වීමෙන් පැළ හටගනී. සාමාන්‍ය තෙලඹු ශාකයක් මීටර් 30ක් තරම් උසට වැඩේ. අනෙක් තුරු මුදුන් අතරින් අහස් වියනට ම විහිදෙන තෙලඹු ගස තුරු හිස ඔටුන්නක් වැනි ය. තෙලඹු ශාකයේ අතුපතර විහිදෙන්නේ බොහෝ උසිනි. තෙලඹු ශාකයේ අනෙක් විශේෂය නම් එහි ඇටුවන් පිහිටීමයි. මේ නිසා උස් වූ ගස දරා සිටීමේ ඇති ශක්තිය වැඩි වේ. පෙබරවාරි මාර්තු මාසය වන විට හැම පත්‍රයක් ම හැලී යයි. ඉන්පසු අලුත් දලු දමා පත්‍ර වැඩේ. මෙහි පත්‍රය සංයුක්ත ආකාරයෙන් පිහිටයි. හරියට මඤ්ඤොක්කා කොළයක් ලෙසිනි. එහි උප පත්‍රිකා අටක් පමණ පිහිටයි. අලුත් දලු දැමීමත් සමග මල් හටගැනීම සිදු වේ. මේ මල් පොකුරක නැතහොත් මංජරියක ආකාරයෙන් පිහිටයි. මෙම පුෂ්ප ඒකලිංගික බව කියැවේ. තෙලඹු මල් ඉතා අලංකාර ය. විල්ලුද මෙන් දිලිසෙනසුලු පෙතිවලින් යුක්තයි. මෙම පුෂ්පය තරමක් දම් පාටට හුරු ය. එහෙත් සුවඳ නැත. ඇත්තේ දුගඳ ය. මල් පිපුණ පසු තෙලඹු ගෙඩි හටගනී. මේවා එල්ලන ලද මැටි පහන් සේ දිස්වේ. තෙලඹු ගෙඩියක් තුළ බීජ දොළහක් පහළොවක් පමණ වේ. තෙලඹු ඇටය කළු පාටින් යුක්ත ය. එය හරියට කුරුමිණියකු සේ ය. තෙලඹු ඇට තළා එහි මද කෑමට ළමුන් කැමැත්තක් දක්වයි. එහෙත් වැඩිහිටියන් ඊට ඉඩ නොදෙන්නේ ඒවා මත්වන නිසා ය.

ප්‍රයෝජන

තෙලඹු පොත්තේ පට්ටය ගෙන නූල් සෑදීමට යොදාගන්නා බව පැවසේ. එසේ ම තෙලඹු කිරි ඉතා හොඳින් ඇලෙන නිසා පොත් බැඳීමේ කර්මාන්තය යොදාගනී. අපේ රටේ ප්‍රසිද්ධ පුරාවෘත්තයක් ඇත. ඒ දුටුගැමුණු රජතුමා රුවන්වැලි සෑය ඉදිකිරීමේ කතාවයි. ඉන් කියැවෙන්නේ රන් තෙලඹු ගසක සිටි දෙවඟනක් ඉන් ඉවත් කර එතැන ස්වර්ණමාලි චෛත්‍ය ඉදි කළ බවකි. තෙලඹුගල්ල, තෙලඹුහේන, තෙලඹුගොල්ල, තෙලඹුවන්ත යන ග්‍රාම නාම බිහිවී ඇත්තේ තෙලඹු ගස මුල් වීමෙන් ය. කුඩා ළමුන් තෙලඹු ඇටයේ මදය ශුද්ධ කර එහි කෝෂය නළාවක් මෙන් කටින් හුළං යවා පිඹින අයුරු දැකිය හැකි ය.

Type of Genus –  Euphobia   

The Weera tree grows very well only in the dry zone of our country. This plant can be found in jungle areas such as Anuradhapura, Polonnaruwa, Mullaitivu and Hambantota, Thanamalwila and Udawalawe. Weera sticks are used to construct and to tear down houses. The Weera leaf takes on an oval shape at the end. It is about 5cm long and 3cm wide. The foliage is very dense. When a leaf is crushed, it crumbles. The canopy grows thicker as the leaves grow side by side. It is a village belief that Kohomba grows in places where there are many weera trees. The weera tree is an abundant plant. The villagers think that bees pollinate weera trees. The weera tree flowers in April and May. It is said that bee hives are full of honey even during the weera flowering season. Weera fruit is our local fruit. The fruit is round. A well-grown weera fruit is like a nutmeg fruit. The most well-ripened heroin is red in color. Too much sweetness. Weera flowers appear at the ends of the branches. Weera branches are not strong. Fruiting branches falling off is a sight to behold. A weera tree usually grows to a height of about twenty-five or thirty feet. The weera tree is very beautiful when seen in the distance. It is a creative plant. Not a single weera tree has just a single trunk. Many people in the Vanni use a bundle of heroic sticks as a torch for night travel. Very well dried weera sticks burn like a torch. Due to this, weera wood was also used for boilers among the coal during the period when the train was running here. Many people go to the jungle for the weera tree to break weera fruit. Weera fruit is a fruit that can be sold. It is sold in bags like nuts. Weera fruit vendors can be seen in the dry zone during the months of June and July. The shell has more. The weera tree, which is very fond of harsh climates, is not found in the wet zone. Also, it does not appear to be cultivated above 500 feet above sea level. It is possible that Weerawila, Weerahena, Weera and Weeragolla were villages surrounded by hero trees in ancient times. The Weera tree, which is endemic to our country, is shown as a plant that is being destroyed due to human activities in recent times. Chena cultivation and deforestation have harmed the Weera tree.

ශාක කුලය - යුෆෝර්බියා - Euphobia

අපේ රටේ වියළි කලාපයේ පමණක් ඉතා හොඳින් වැඩෙන ශාකයකි. මෙය අනුරාධපුර, පොළොන්නරු, මුලතිව් ආදී කැලෑබද ප්‍රදේශවලත් හම්බන්තොට, තණමල්විල, උඩවලව ආදී ප්‍රදේශවලත් දැකිය හැකි ශාකයකි. වීර කෝටු මැහි බැඳීමටත් ගෙවල් වරිච්චි කිරීමටත් යොදාගනී. වීර පත්‍රය අග ඕවලාකාර හැඩයක් ගනී. එය 5cm ක් පමණ දිග් වන අතර පළල 3cm ක් පමණ වේ. ශාක පත්‍රය බොහෝ සේ ඝන බවක් පෙන්වයි. කොළයක් පොඩි කරන විට ටක් ටක් ගා කැඩේ. පත්‍ර එකිනෙක යාව වර්ධනය වන නිසා තුරු වියන ඝන ව වැඩේ. වීර ගස් බොහෝ ඇති තැන්වල භූනිම්බ හෙවත් බිං කොහොඹ වැඩෙන බව ගැමි විශ්වාසයකි. වීර ගස ඇටුවම් බහුල ශාකයකි. වීර ගස්වල මී බඳින බව ගමේ අයගේ අදහසයි. වීර ගසේ මල් හටගන්නේ අප්‍රේල් මැයි මාසවල දී ය. වීර මල් කාලයට ද මී වදවල බොහෝ සෙයින් පැණි පිරෙන බව කියැවේ. වීර අපේ දේශීය පලතුරකි. ගෙඩිය රවුම් ව වටකුරු ව හැදේ. හොඳට වැඩුණ වීර ගෙඩියක් තිබ්බටු ගෙඩියක් තරම් ය. ඉතාමත් හොඳින් ඉදුණ වීර ගෙඩිය රතු පාටින් යුක්තයි. පැණි රස ඉතා වැඩියි. වීර මල් හටගන්නේ අතු අග හරියේ ය. වීර අතු ශක්තිමත් නැත. ගෙඩි බොහෝ සේ හැදුණ අතු කඩා වැටෙන අවස්ථා ද නැතුවා නොවේ. වීර ගසක් සාමාන්‍යයෙන් අඩි විසිපහක් නැත්නම් තිහක් පමණ උසට වැඩේ. වීර ගස ඈතට දිස්වන විට ඉතා අලංකාරයි. එය නිර්මාණාත්මක ශාකයකි. එක ම වීර ගසකවත් තනි කඳක් දක්නට නැත. වන්නියේ බොහෝ පිරිස් රාත්‍රි කාලයට ගමන් සඳහා හුළු එළි ලෙසින් භාවිතයට ගන්නේ වීර කෝටු මිටියකි. ඉතා හොඳින් වියළුණ වීර කෝටු ගිනි පන්දමක් ලෙසින් දැවේ. මේ නිසා ම මෙහි දුම් කෝච්චි ධාවනය වූ අවධියේ ගල් අඟුරු අතරට වීර දර ද බොයිලේරු සඳහා යොදාගන්නා ලදී. වීර වාරයට බොහෝ දෙනා කැලෑ වදින්නේ වීර ගෙඩි කැඩීමටයි. වීර ගෙඩි අලෙවි කළ හැකි පලතුරු විශේෂයකි. ඒවා ද පලු ගෙඩි මෙන් මලු ගණනේ විකිණීම කරයි. ජුනි ජූලි මාසවල වියළි කලාපයේ වීර වෙළෙඳුන් දැකිය හැකි ය.වීර ගෙඩියේ කෑමට ඇත්තේ ඉතා සුළු කොටසකි. ඇටය වැඩිපුර ඇත. කර්කශ දේශගුණයට ඉතා හිතවත් වීර ගස තෙත් කලාපයේ දක්නට නැත. එසේ ම මුහුදු මට්ටමේ සිට අඩි 500න් ඉහළ වගාවන බවක් නොපෙනේ. වීරවිල, වීරහේන, වීරේ, වීරගොල්ල යන නම්වලින් හැඳින්වෙන ගම් කාලයක දී වීර ගසින් ගැවසීගත් පෙදෙස් වීමට හැකි ය. අපේ රටට ආවේණික ශාකයක් වූ වීර ගස මෑත යුගයේ මිනිස් ක්‍රියාකාරකම් නිසා විනාශයට පත් ව යන ශාකයක් හැටියට දැක්වේ. හේන් ගොවිතැන හා කැලෑ එළි පෙහෙළි කිරීම නිසා වීර ගසට අපලය උදා වී ඇත.

Type of Genus –  Meliaceae

The Lunumidella tree is a useful plant for human beings. Lunumidella prefers mild climates but grows well in harsh climates. There are three types of Lunumidella grown in our country. These are Battulunumidella, Gallenumidella and Kohombalunumidella. These are classified according to the strength of the wood. The seeds here are similar to the beech seed. Similarly, the fruits are as big as beech nuts. There are about fifty to sixty fruit clusters hanging on the beautiful branches, but no animal eats them because of the bitter taste. As mentioned earlier, there are several types of Lunumidella trees, but they are all the same. But the wood is divided into squares according to its hardness and strength. The Battulumidella tree is a fast growing tree. A tree that is not strong. This tree matures in about ten years. Seed germination in Lunumidella fruit is very rare. This is because the thicker the shell, the weaker the shoots. As a result, the Lunumidella tree produces thousands of fruits but only a few sprout. Lunumidella has a large number of leaves in a compact vein. The edges of the leaves show an edge. The leaves are very thin and fleshy, very soft and can withstand intense sunlight. These leaves will all be dropped by December. New leaves sprout again and bloom in February and March. Flowers bloom in clusters. It has hundreds of flowers. The leaves are about 5 cm by 6 cm long and about 3 cm wide. Lunumidella branches in clusters. This is not used as a medicine.

ශාක කුලය - මෙලියාසේ Meliaceae

ලුණුමිදෙල්ල ගස මිනිසාට ප්‍රයෝජනවත් ශාකයක් වේ. තරමක් තෙත් දේශගුණයට කැමති ලුණුමිදෙල්ල ශාකය කටුක දේශගුණයක වුව ද වැඩේ. අපේ රටේ වැවෙන ලුණුමිදෙල්ල වර්ග වශයෙන් තුනක් සඳහන් වේ. ඒවා නම් බත්ලුණුමිදෙල්ල, ගල්ලුණුමිදෙල්ල හා කොහොඹලුණුමිදෙල්ල යි. මේවා වර්ග වශයෙන් වෙන් කරන්නේ දැවවල ශක්තිමත් භාවය අනුවයි. 

සිංහල - ලුණුමිදෙල්ල

සංස්කෘත මහානිම්බ

දමිළ - මුලායිවෙම්පු

යන නාමයන්ගෙන් හඳුන්වනු ලබන ලූණුමිදෙල්ල ශාකය මිදෙල්ල කුලයට අයත් නොවන ගසකි. මෙහි බීජ වෙරළු බීජයට සමාන ය. එසේ ම ගෙඩි ද වෙරළු ගෙඩි තරම් විශාල වේ. ගෙඩි පොකුරක පණහක් හැටක් පමණ හැදී ලස්සනට අතු අග එල්ලී ඇතත් මෙහි ඇති අමිහිරි තිත්ත නිසා කිසිම සතෙක් ආහාර සඳහා නොගනී. මෙහි මුලින් සඳහන් කළ පරිදි ලුණුමිදෙල්ල ගස් වර්ග වශයෙන් කීපයක් තිබුණත් ඒ හැම ගසක් ම එක හා සමාන ය. එහෙත් ලීවල තද හා ශක්තිමත් බව අනුව වර්ග වශයෙන් වෙන් වී ඇත. බත්ලුණුමිදෙල්ල ගස ඉතා ඉක්මනින් වැඩෙන ලී ය. ශක්තිමත් නැති ගසකි. මෙම ගසක් වසර දහයක් පමණ යන විට පරිණත භාවයට පත් වේ. ලුණුමිදෙල්ල ගෙඩියේ ඇති බීජය පැළවීම ඉතා අඩුවෙන් සිදු වේ. ඊට හේතුව එම බීජයේ ඇති ඝණකම සහිත කටුව නිසා අංකුර ඇදීම දුර්වල වීමයි. මේ නිසා ලුණුමිදෙල්ල ගසක ගෙඩි දහස් ගණනක් හැදුණත් පැළවන්නේ ස්වල්පයක් පමණි. ලුණුමිදෙල්ල සංයුක්ත නාරටියක පත්‍රිකා බොහෝ ගණනක් ඇත. එම පත්‍රිකා කෙළවර දාර ගතියක් පෙන්නුම් කරයි. තද අව්වට මැළවෙනසුලු ඉතා මෘදු පත්‍රිකා බොහෝ තුනී මාංශ ගතියකින් යුක්ත ය. මෙම පත්‍ර දෙසැම්බර් මස වන විට සියල්ල බිම හැලේ. නැවත අලුත් දලු දමා මල් පිපෙන්නේ පෙබරවාරි මාර්තු මාසවල දී ය. මල් හටගන්නේ පොකුරක් වශයෙනි. එහි මල් සිය ගණනක් ඇත. පත්‍රිකාවක් 5 cm ක් 6 cm ක් පමණ දිග වන අතර පළල 3 cm ක් පමණ වේ. ලුණුමිදෙල්ල අතු අග ගෙඩි පොකුරු වශයෙන් හටගනී. මෙය ඖෂධයක් ලෙස භාවිතයට නොගැනේ.

Type of Genus –  Euphorbiaceae

The Kanda tree is a species of tree endemic to Sri Lanka. The foliage is a slightly larger plant that grows in the wet zone. This grows taller and bigger. The kanda plant, also known as the Macaranga peltata, belongs to the genus Euphorbiaceae. There are said to be three varieties of Kanda. The three varieties are named as Rath Kanda as red variety, Path Kanda as green variety and Mudu Kanda as a slightly smaller variety. Kanda propagation is by its seeds. An average seed is as large as a peppercorn. It is round and can be found floating in water. Kanda is a tree that grows in all climates. The tree grows well up to 1500 feet above sea level. The average tree grows to a height of 60 to 70 feet. Seedlings can be seen spreading everywhere by animals (especially birds). The flattened stalk is ovate. Its apex looks like a tip. The midrib begins at the center of the stalk. It is a location specific to the Kanda leaf. The length of the stalk is about 18 cm long. The edge of the leaf is not cracked. Appears flat. The flower is very small. Insects form clusters on the leaves and roots. Unisexual flowers are pollinated by small insects that produce seeds. The outer surface of the shark is gray. When peeled, the inside turns red. The bark is crushed and applied to the toothache with the same infusion. Some people use the resin to glue things together. Kanda leaves are used to make a variety of sweets. Kandha leaves are especially needed in the making of Kurahan Halapa and Wandu hoppers in the village. Kendagolla, Kandaliyadda, Kendahena, Udakandawala. Village names such as Kandaliyaddapaluwa, Kandagaha Hena and Kenda Pillawa are derived from the origin of the Kanda tree.

ශාක කුලය - ඉයුපෝබියාසේ - Euphorvaceae

කැන්ද ගස අපේ රටේ ආවේනික ශාක ගනයට අයත් වන ගස් විශේෂයකි. පත්‍රය තරමක් විශාල වු කැන්ද ගස තෙත් කලාපය තුළ දක්නට ලැබෙන ශාකයකි. මෙය උස් ව හා විශාල ව වැඩේ. මැකරැන්ගා පැල්ටේටා යන උද්භිද නාමයෙන් හඳුන්වන කැන්ද ගස අයත් වන්නේ ඉයුපෝබියා ශාක කුලයටයි. කැන්ද ප්‍රභේද තුනක් ඇති බව සඳහන් වේ. ‘රත් කැන්ද’ නැටි රතු වර්ගය වශයෙන් ද ‘පත් කැන්ද’ කොළ පළල් වර්ගය ලෙසින් ද ‘මුදු කැන්ද’ පත්‍රය තරමක් කුඩා වර්ගය වශයෙන් ද එම වර්ග තුන නම් කර ඇත. කැන්ද ව්‍යාප්තිය සිදුවන්නේ එහි බීජ මගින් ය. සාමාන්‍ය කැන්ද ඇටයක් ගම්මිරිස් ඇටයක් තරම් විශාල ය. වටකුරු ය. එය ජලයේ පාවෙන සුලු ය. 

සිංහල - කැන්ද

මරාති - චන්දු

දෙමළ - මොට්ටකානි

මලයාලම් - අප්පිලා

යනුවෙන් හඳුන්වන කැන්ද ශාකය ඒ හැම රටක ම වැඩෙන්නා වූ ගසකි. මුහුදු මට්ටමේ සිට අඩි 1500 දක්වා කැන්ද ගස හොඳින් වැඩීම සිදු වේ. සාමාන්‍ය කැන්ද ගසක් අඩි 60 ක් 70 ක් තරම් උසට වැඩේ. කැන්ද ඇට සතුන්ගේ (විශේෂයෙන් කුරුල්ලන්ගේ) මාර්ගයෙන් සෑම තැන ම පැළ වී ඇති සැටි දැකිය හැකි ය. පැතලි කැන්ද පත්‍රය අණ්ඩාකාර ය. එහි අග්‍රය තුඩක් මෙන් දිස් වේ. මැද නාරටිය පටන් ගන්නේ නටුව පත්‍රය ඇමිණී ඇති මධ්‍යයේ සිටයි. එය කැන්ද පත්‍රයට විශේෂී වූ පිහිටීමකි. කැන්ද පත්‍රයේ නටුව 18 cm ක් පමණ දිග් වේ. පත්‍රයේ දාරය කඩතොලු නැත. සමමට්ටමට දිස්වේ. කැන්ද මල ඉතා කුඩා ය. කොළ නැටි මුල්වල පොකුරු ලෙසින් කෘමි හටගනී. ඒක ලිංගික පුෂ්ප කුඩා කෘමි වර්ගවලින් පරාග වී බීජ ඇති වේ. මෝරා වැඩුණ කැන්ද ගසේ පිට පැත්ත අළු පාටින් යුක්තයි. පොත්ත ගැසූ විට ඇතුළ රත් පැහැයට දිස් වේ. කැන්ද පොත්ත තලා එම කහට සමග දත් කැක්කුමට තැබීම කරනු ලබයි. සමහර අය කැන්ද මැලියම් නොයෙක් දේ ඇලවීම සඳහා භාවිතයට ගනී. 

ප්‍රයෝජන

කැන්ද කොළ නොයෙක් වර්ගයේ රස කැවිලි සෑදීමට ප්‍රයෝජනයට ගනී. විශේෂයෙන් ගමේ කුරහන් හැලප හැදීමේදීත් වණ්ඩු ආප්ප සෑදීමේදීත් කැන්ද කොළ අවශ්‍ය වේ. කැන්දගොල්ල, කැන්දලියද්ද, කැන්දහේන, උඩකැන්දවල. කැන්දලියද්දපාළුව, කැන්දගහ හේන, කැන්ද පිල්ලෑව ආදී ග්‍රාම නාම සැදී ඇත්තේ කැන්ද ගස මුල්වීමෙන් ය. 

தாவர இனம் -  ருட்டேஷியா (Rutaceae)

தாவரம் - செடி

தாயகம் -  சீனா

வீட்டுத்தோட்டங்களில் தேசிக்காய் செடிகள் வளர்க்கப்படுகின்றன. தேசிக்காய்  பூஜைகளுக்காக பயன்படுத்தப்படுவதுடன், உணவுப் பொருளாகவும் பயன்படுத்தப்படுகிறது. தேசிக்காய்  ஆயுர்வேத மூலிகையாவும் பயன்படுத்தப்படுகிறது.

Family - Rutaceae 

Sinhala Name - Dehi 

Tamil Name - Desi kai 

Habit - Shrub 

Origin - Introduced (China) 

Distribution in Sri Lanka - Cultivated in homegardens 

Climate - Widespread 

Uses - The fruits are edible. The fruits, leaves and roots are used in traditional medicine. 

ශාක කුලය - රුටේසියේ

සිංහල නාමය - දෙහි

දෙමළ නාමය - දේසි කායි

ස්වභාවය - පඳුරු

සම්භවය - චීනය

ගෙවතු වල වගා කෙරෙන අතර පුළුල් දේශගුණයට ඔරොත්තු දෙන ශාකයකි.

භාවිතය - පලතුරක් ලෙස ආහාරයට ගතහැකි ය. මෙහි පලතුරු, කොළ සහ මුල් සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේ දී භාවිතා වේ.

தாவர இனம் - பேபியேசியே

தாவரம் - மரம்

தாயகம் - ஆசியா

வறண்ட, இடைநிலை மற்றும் மழைக்காடுகளில் புங்கை மரங்களை காணக்கூடியதாக உள்ளது. ஆறுகள், குளங்கள் மற்றும் வீதிகளின் ஓரங்களிலும் புங்கை மரங்கள் நடப்படுகின்றன. 

நிழலை பெற்றுக் கொள்வதற்காகவும் அலங்கார தாவரமாகவும் புங்கை மரங்கள் வளர்க்கப்படுகின்றன. 

புங்கை மரத்தின் ஒவ்வொரு பாகமும் பல வகைகளில் மருத்துவக் குணம் கொண்டவை. தீப் புண்களை ஆற்றுவதற்கு புங்கை மரத்தின் பட்டை பயன்படுத்துவர். இந்த  மரப்பட்டையை ஒன்றிரண்டாக இடித்து நீர்விட்டு காய்ச்சி வடிகட்டி குடித்து வர மூல நோய் தீரும்.

Family - Fabaceae 

Tamil Name - Punku 

English name - Indian Beach 

Habit - Tree 

Origin – Native

Distribution in Sri Lanka - Occurs in dry, intermediate and rain forests; along river and stream banks

Climate - Dry (lowland), Intermediate and wet zones 

Uses - Planted as a shade/ornamental tree. In the ancient time, young twigs were used as tooth brushes. The whole plant has medicinal value. 

ශාක කුලය - ෆැබේසියේ

දෙමළ නම - පුන්කු

ඉංග්‍රීසි නම - ඉන්දියන් බීච්

ස්වභාවය - ගසකි

සම්භවය - ස්වදේශික

වියළි, ​​අතරමැදි සහ වැසි වනාන්තර වල දක්නට ලැබෙන අතර ගංගා සහ ඇළ ඉවුර දිගේ වගා කෙරෙන ශාකයකි. මෙම ශාකය වියළි (පහතරට), අතරමැදි සහ තෙත් කලාප දේශගුණය තුල හොඳින් වැඩේ.

භාවිතය - සෙවණ ලබා ගැනීමට මෙන්ම විසිතුරු ගසක් ලෙස ද සිටුවනු ලැබේ. පුරාණ කාලයේදී මෙහි ළපටි රිකිළි දත් බුරුසු ලෙස භාවිතා කර ඇති අතර මුළු ශාකයම ඖෂධීය වටිනාකමක් ඇති ශාකයකි.

தாவர இனம் - சலிகேசியா (Salicaceae)

தாவரம்-  செடிகளாகவும் சிறு மரங்களாகவும் வளரும்

தாயகம் - ஆசியா

வறண்ட வலய காடுகள் மற்றும் மழைக்காடுகளில் வளரக்கூடிய தாவரமாக இது காணப்படுகிறது.  பழங்களாக  உணவிற்கு எடுத்துக் கொள்ளப்படுவதுடன், காட்டுக்கள்ளி மரத்தின் அனைத்து பகுதிகளும் மூலிகைக்காக பயன்படுத்தப்படுகின்றன.

Family - Salicaceae

Tamil name - Katukali/ Kurumurukki/ Mulanninchil 

Habit - Shrub to small tree 

Origin – Native

Distribution in Sri Lanka - Occurs in dry forest and rainforest understory. Cultivated in homegardens. 

Climate - Dry (lowland) and wet zones 

Uses - The fruits are edible. The whole plant is used in traditional medicine. 

ශාක කුලය - සැලකේසියේ

දෙමළ නම - කටුකාලී/ කුරුමුරුක්කි/ මුලන්නිංචිල්

ස්වභාවය - පඳුරු සිට කුඩා ගසක් ලෙසට වැඩේ

සම්භවය - ස්වදේශික

වියළි වනාන්තර සහ වැසි වනාන්තර යටි බිම් වල දක්නට ලැබෙන අතර ගෙවතු වලද වගා කෙරෙන ශාකයකි. මෙම ශාකය වියළි (පහතරට) සහ තෙත් කලාප දේශගුණය තුල හොඳින් වැඩේ.

භාවිතය - පලතුරු ලෙස ආහාරයට ගතහැකි අතර මුළු ශාකයම සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේ දී භාවිතා වේ.

Family - Fabaceae

Habit – Tree

Origin - Native

Distribution in Sri Lanka -  Occurs in lowland rain forest canopy. Cultivated in homegardens.

Climate - Wet zone

Uses - The wood is used in making furniture and framery for doors and windows

ශාක කුලය - ෆැබේසියේ

ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - ස්වදේශික

පහතරට වැසි වනාන්තර වියන් ස්ථර වල දක්නට ලැබෙන ශාකයක් වන අතර ගෙවතු වල ද වගා කෙරේ. මෙම ශාකය තෙත් කලාප දේශගුණයේදී හොඳින් වැඩෙන ශාකයකි.

භාවිතය - ලී ගෘහ භාණ්ඩ, දොරවල් සහ ජනෙල් සඳහා රාමු සෑදීමේදී භාවිතා වේ.

Family - Apocynaceae

Tamil name - Manakkovil

Habit - Shrub

Origin – Native

Distribution in Sri Lanka - Occurs in disturbed habitats of dry and arid parts of the country.

Climate - Dry (lowland) zone

Uses - The whole plant is used in traditional medicine.

ශාක කුලය - ඇපොසයිනසියේ

දෙමළ නාමය - මනක්කෝවිල්

ස්වභාවය - පඳුරු

සම්භවය - ස්වදේශික

රටේ වියළි සහ ශුෂ්ක ප්‍රදේශවල ව්‍යාප්ත වන ශාකයක් වන අතර වියළි (පහළ බිම්) කලාප දේශගුණයේදී හොඳින් වැඩේ.

භාවිතය - මුළු ශාකයම සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේ භාවිතා වේ.

Family - Combretaceae

Tamil name – Tadukkay

Habit - Tree

Origin - Native

Distribution in Sri Lanka - Occurs in dry grassland and patana.

Climate - Dry (lowland) and intermediate zones

Uses - The fruits and bark used in traditional medicine

ශාක කුලය - කොම්බ්‍රිටේසියේ

දෙමළ නම - තඩුක්කෙයි

ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - ස්වදේශික

වියළි තණබිම් සහ පතන බිම් වල දක්නට ලැබෙන ශාකයක් වන අතර වියළි (පහළ බිම්) සහ අතරමැදි කලාප දේශගුණයේදී හොඳින් වැඩේ.

භාවිතය - පලතුරු සහ පොත්ත සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේ භාවිතා වේ.

Family - Oxalidaceae

Tamil name - Kochittamarattai

Habit - Small tree

Origin - Introduced (Moluccas)

Distribution in Sri Lanka - Cultivated in homegardens 

Uses - The fruits are edible. The leaves and fruits are used in traditional medicine

ශාක කුලය - ඔක්සලිඩේසියේ

දෙමළ නාමය - කොචිත්තමාරත්තයි

ස්වභාවය - කුඩා ගසකි

සම්භවය - මොලුකාස්

ගෙවතු වල වගා කෙරෙන ශාකයකි.

භාවිතය - පලතුරක් ලෙස ආහාරයට ගත හැකි අතර සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේ කොළ සහ පලතුරු භාවිතා වේ.

Family - Achariaceae

Tamil name - Makul

Habit - Tree

Origin - Endemic

Distribution in Sri Lanka - Occurs in forests of dry and wet zone.

Climate - Dry (lowland), Intermediate and wet zones

Uses - The seeds are used in traditional medcine.

ශාක කුලය - අචාරියේසියේ

දෙමළ නාමය - මකුල්

ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - ආවේණික

වියළි හා තෙත් කලාපයේ වනාන්තරවල දක්නට ලැබෙන ශාකයක් වන අතර වියළි (පහළ බිම්), අතරමැදි සහ තෙත් කලාප දේශගුණය තුල හොඳින් වැඩේ.

භාවිතය - බීජ සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේ භාවිතා වේ.

Family - Dipterocarpaceae

Tamil name - Kungiliam pinai

Habit - Large tree

Origin - Endemic

Distribution in Sri Lanka - Occurs in wet zone forests, up to 1000 m. Cultivated in gardens.

Climate - Wet zone

Uses - The fruit is ground into a flour and used in making of helapa, pittu etc.

ශාක කුලය - ඩිප්ටෙරෝකාපේසියේ

දෙමළ නාමය - කුංගිලියම් පිනායි

ස්වභාවය - විශාල ගසකි

සම්භවය - ආවේණික

මීටර් 1000 දක්වා තෙත් කලාපීය වනාන්තරවල ව්‍යාප්ත වීම සිදු වේ. මෙම ශාකය උද්‍යානවල වගා කර ඇති අතර තෙත් කලාපීය දේශගුණයේ හොඳින් වැඩෙන ශාකයකි.

භාවිතය - ගෙඩි කුඩුකර පිටි කොටා හැලප, පිට්ටු ආදිය සෑදීමට යොදා ගනී.

Family - Phyllanthaceae

Tamil name - Mul venkai

Habit - Tree

Origin - Native

Distribution in Sri Lanka - Occurs in dry and intermediate forest sub-canopy.

Climate - Dry (lowland), Intermediate and wet zones

Uses - The stems, roots and bark are used in traditional medicine.

ශාක කුලය - ෆිලන්තේසියේ

දෙමළ නාමය - මුල් වෙන්කායි

‍ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - ස්වදේශික

වියළි සහ අතරමැදි වනාන්තර උප වියන් ස්ථර වල දක්නට ලැබෙන ශාකයක් වන අතර වියළි (පහළ බිම්), අතරමැදි සහ තෙත් කලාප දේශගුණයේදී හොඳින් වැඩේ.

භාවිතය - කඳන්, මුල් සහ පොත්ත සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේ භාවිතා වේ.

Family - Fabaceae

Tamil name - Atti

Habit - Small tree

Origin - Native

Distribution in Sri Lanka - Occurs in dry forests and scrublands.

Climate - Dry (lowland) zone

Uses - The wood is used for fencing posts and a source of fuel wood. The inner bark yeilds a fiber which is used for making cordage. The flowers are edible, eaten as a vegetable.

ශාක කුලය - ෆැබේසියේ

දෙමළ නම - අත්ති

ස්වභාවය - කුඩා ගසකි

සම්භවය - ස්වදේශික

වියළි වනාන්තරවල සහ ලඳු කැලෑවල ව්‍යාප්තිය සිදු වන ශාකයක් වන අතර වියළි (පහළ බිම්) කලාප දේශගුණය තුල හොඳින් වැඩේ.

භාවිතය - දැව, වැට කණු සහ ඉන්ධන ලෙස භාවිතා කරන අතර ඇතුළත පොත්ත ලණු සෑදීම සඳහා භාවිතා කරන තන්තු නිපදවයි. මෙහි මල් ආහාරයට ගන්නා අතර එළවළුක් ලෙස අනුභව කරනු ලැබේ.

Family - Fabaceae

Tamil name - Vakai

Habit - Small tree

Origin - Introduced (India)

Distribution in Sri Lanka - Cultivated in forest plantations

Climate - Dry (lowland), Intermediate and wet zones

Uses - The wood is used in light construction.

ශාක කුලය - ෆැබේසියේ

දෙමළ නාමය - වකායි

ස්වභාවය - කුඩා ගසකි

සම්භවය - ඉන්දියාව

වන වගාවන්හි වගා කෙරෙන ශාකයක් වන අතර වියළි (පහළ බිම්), අතරමැදි සහ තෙත් කලාප දේශගුණයේ  හොඳින් වැඩෙන ශාකයකි.

භාවිතය - මෙහි දැව සැහැල්ලු ඉදිකිරීම් සඳහා භාවිතා වේ.

Family - Dilleniaceae

Habit - Small tree

Origin - Endemic

Distribution in Sri Lanka - Occurs along the river and stream banks in the wet zone, from sea level to 450 m.

Climate - Wet zone

Uses - The fruits are used in traditional medicine.

ශාක කුලය - ඩිලනිඒසියේ

ස්වභාවය - කුඩා ගසකි

සම්භවය - ආවේණික

මුහුදු මට්ටමේ සිට මීටර් 450 දක්වා තෙත් කලාපයේ ගංගා සහ ඇළ ඉවුරු ආශ්‍රිතව ව්‍යාප්ත වීම සිදුවන අතර තෙත් කලාප දේශගුණයට හිතකර ශාකයකි.

භාවිතය - මෙහි ඵලය සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේදී භාවිතයට ගැනේ.

Family - Rhizophoraceae

Tamil name - Kandal

Habit - Tree

Origin - Native

Distribution in Sri Lanka - Occurs in lagoons and estuaries, salt to brackish water. A common mangrove  species

Climate - Wet and dry coastal zones

Uses - The wood is used as fire-wood.

ශාක කුලය - රයිසොෆොරේසියේ

දෙමළ නාමය - කන්දල්

ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - ස්වදේශික

කලපු සහ මෝය ආශ්‍රිතව, ලවණ සිට කිවුල් ජලය දක්වා ව්‍යාප්ත වීම සිදු වන අතර මෙය පොදු කඩොලාන විශේෂයකි. තෙත් සහ වියලි වෙරළබඩ කලාපීය දේශගුණයට හිතකර ශාකයකි.

භාවිතය - මෙහි දැව දර ලෙස භාවිතා වේ.

Family - Santalaceae

Tamil name - Sandal maram

Habit - Tree

Origin - Introduced (India)

Distribution in Sri Lanka - Cultivated in homegardens

Climate - Intermediate and wet zones

Uses - The wood-oil is used in consmetics, Seeds and wood is used in traditional medicine.

ශාක කුලය - සැන්ටලේසියේ

දෙමළ නාමය - සඳල් මරම්

ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - ඉන්දියාව

ගෙවතු වල වගා කෙරෙන ශාකයක් වන අතර අතරමැදි සහ තෙත් කලාප දේශගුණයට හිතකර ශාකයකි.

භාවිතයන් - තෙල්, විලවුන් සඳහා භාවිතා කරන අතර බීජ සහ ලී සාම්ප්‍රදායික ඖෂධ සඳහා භාවිතා වේ.

Family - Rutaceae

Habit - Shrub or small tree

Distribution in Sri Lanka - Occurs in dry and wet forests, up to  1000 m.

Climate - Dry (lowland) and wet zones.

Uses - Planted as  an ornamnetal tree.

ශාක කුලය - රුටේසියේ

ස්වභාවය - පඳුරු හෝ කුඩා ගසක් ලෙස වැඩේ.

මීටර් 1000 දක්වා වියළි සහ තෙත් වනාන්තරවල ව්‍යාප්ත වීම සිදු වන අතර වියළි (පහළ බිම්) සහ තෙත් කලාප දේශගුණයේ වැඩෙන ශාකයකි.

භාවිතය - විසිතුරු ගසක් ලෙස සිටුවනු ලැබේ.

Family - Lauraceae

English name - Wild Cinnamon

Habit - Small tree

Origin - Endemic

Distribution in Sri Lanka - Occurs in montane forest and rainforest understory.

Climate - Montane, lower montane and upper wet zones

Uses - The mucilaginous extract used in preparation of local sweet (asmi). The wood is used in making framery for windows and doors. The bark and leaves are used in traditional medicine.

ශාක කුලය - ලොරේසියේ

ඉංග්‍රීසි නාමය - වයිල්ඩ් සිනමන්

ස්වභාවය - කුඩා ගසකි

සම්භවය - ආවේණික

කඳුකර වනාන්තරයේ සහ වැසි වනාන්තර යටි බිම්වල ව්‍යාප්ත වීම සිදුවන අතර කඳුකරය, පහළ කඳුකරය සහ ඉහළ තෙත් කලාප දේශගුණය තුල වැඩෙන ශාකයකි.

භාවිතය - මෙහි ඇති නානුමය සාරය දේශීය රසකැවිලි(ආස්මි) සකස් කිරීමේදී භාවිතා කෙරෙන අතර ජනෙල් සහ දොරවල් සඳහා රාමු සෑදීමේදී ලී භාවිතා වේ. සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේ දී පොත්ත සහ කොළ භාවිතා වේ.

Family - Malvaceae

English name - Silk Cotton

Habit - Tree

Origin - Native

Distribution in Sri Lanka - Wet and intermediate forests. upto  1000 m.

Climate - Wet and intermediate zones

Uses - The whole plant is used in traditional medicine. The kapok is used in stuffing mattress and pillow.

ශාක කුලය - මල්වාසියේ

ඉංග්‍රීසි නාමය - සිල්ක් කොට්න්

ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - ස්වදේශික

තෙත් සහ අතරමැදි වනාන්තර වල මීටර් 1000 දක්වා ව්‍යාප්ත වීම සිදුවන අතර තෙත් සහ අතරමැදි කලාප දේශගුණයේ වැඩෙන ශාකයකි.

භාවිතය - මුළු ශාකයම සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේ භාවිතා වන අතර පුළුන්, මෙට්ට සහ කොට්ට පිරවීම සඳහා භාවිතා කරයි.

Family - Apocynaceae

Tamil name - Elilaipattai,Elilaippalai

Habit - Tree

Origin - Native

Distribution in Sri Lanka - Occurs in dry forests and rainforests. Cultivated in homegardens.

Climate - Dry (lowland) and  wet zones

Uses - The wood is soft and used in making boxes and coffins.

ශාක කුලය - ඇපොසිනේසියේ

දෙමළ නාමය - එලිලයිපට්ටෙයි, එලිලයිප්පලෙයි

ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - ස්වදේශික

වියළි වනාන්තරවල සහ වැසි වනාන්තරවල ව්‍යාප්ත වීම සිදු වන අතර ගෙවතුවල වගා කෙරෙන ශාකයකි. මෙම ශාකය වියළි (පහළ බිම්) සහ තෙත් කලාප දේශගුණයට හිතකර වේ.

භාවිතය - දැව මෘදු වන අතර පෙට්ටි සහ මිනී පෙට්ටි සෑදීමට යොදා ගැනේ.

Family - Arecaceae

Tamil name - Perichchambalam

Habit - Tree

Origin - Introduced (Persian Gulf)

Distribution in Sri Lanka - Cultivated in towns

Climate - Dry (lowland)

Uses - Grown as an ornamental tree. The fruits are edible.

ශාක කුලය - ඇරකේසියේ

දෙමළ නම - පෙරිච්චම්බලම්

ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - පර්සියානු ගල්ෆ්

නගරවල වගා කෙරෙන ශාකයක් වන අතර වියළි (පහළ බිම්) දේශගුණයේ වැඩෙන ශාකයකි.

භාවිතය - විසිතුරු ගසක් ලෙස වවන අතර මෙහි ඵල ආහාරයට ගනී.

Family - Clusiaceae

Tamil name - Korakka puli

Habit - Tree

Origin - Endemic

Distribution in Sri Lanka - Occurs in intermediate forest  and rainforest understory. Cultivated in homegardens.

Climate - Intermediate and wet zones

Uses - Fruits are edible, cosumed as a spice.

ශාක කුලය - ක්ලූසියේසියේ

දෙමළ නම - කොරක්ක පුලි

ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - ආවේණික

අතරමැදි වනාන්තර සහ වැසි වනාන්තර යටි බිම්වල ව්‍යාප්ත වීම සිදු වන අතර මෙය ගෙවතුවල වගා කෙරේ. අතරමැදි සහ තෙත් කලාප දේශගුණය තුල වැඩෙන ශාකයකි.

භාවිතය - ඵල ආහාරයට ගන්නා අතර කුළුබඩු ලෙස භාවිතා කරයි.

Family - Celastraceae

Tamil name - Piyan

Habit - Tree

Origin - Endemic

Distribution in Sri Lanka - Occurs in open forests of dry zone.

Climate - Dry (lowland) and dry (coastal) zones

Uses - The leaves and roots are used in traditional medicine.

ශාක කුලය - සෙලස්ට්‍රේසියේ

දෙමළ නාමය - පියාන්

ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - ආවේණික

වියළි කලාපයේ විවෘත වනාන්තරවල ව්‍යාප්ත වීම සිදු වන අතර වියළි (පහත්බිම්) සහ වියළි (වෙරළබඩ) කලාප දේශගුණයේ වැඩෙන ශාකයකි.

භාවිතය - කොළ සහ මුල් සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේ දී භාවිතා වේ.

Family - Lamiaceae

Tamil name - Nir-nochchi

Habit - Tree

Origin - Native

Distribution in Sri Lanka - Occurs in dry and intermediate forest canopy/along  river and stream banks and tanks.

Climate - Dry (lowland) and  Intermediate zones

Uses - The leaves and roots are used in traditional medicine.

ශාක කුලය - ලෑමිනේසියේ

දෙමළ නාමය - නිර්-නොච්චි

ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - ස්වදේශික

වියළි හා අතරමැදි වනාන්තර වියන්/ ගංගා, ඇළ ඉවුරු සහ වැව් ආශ්‍රිතව ව්‍යාප්ත වීම සිදුවන අතර වියළි (පහළ බිම්) සහ අතරමැදි කලාප දේශගුණයේ වැඩෙන ශාකයකි.

භාවිතය - කොළ සහ මුල් සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේ දී භාවිතා වේ.

Family - Myristicaceae

Habit - Tree

Origin - Endemic

Distribution in Sri Lanka - Occurs in rain forest sub-canopy, upto 500 m.

Climate - wet zone

Uses - The flowers and bark are used in traditional medicine.

ශාක කුලය - මයිරිස්ටිකේසියේ

ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - ආවේණික

මීටර් 500 දක්වා වැසි වනාන්තර උප වියන් වල ව්‍යාප්ත වීම සිදු වන අතර තෙත් කලාපීය දේශගුණයේ වැඩෙන ශාකයකි.

ප්‍රයෝජන - සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේ දී මල් සහ පොත්ත භාවිතා වේ.

Family - Sapindaceae

Tamil name - Puva/Kula

Habit - Large tree

Origin - Native

Uses - The fruits are used in traditional medicine. When soaked in water, fruits produce foam, used for soap in the past.

ශාක කුලය - සැපින්ඩේසියේ

දෙමළ නම - පුව/කුල

ස්වභාවය - විශාල ගසකි

සම්භවය - ස්වදේශික

භාවිතය - මෙහි ඵල සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේදී භාවිතා වේ. ඵල ජලයේ පොඟවා ගත් විට පෙන නිපදවන අතර අතීතයේ දී සබන් සඳහා භාවිතා කරන ලදී.

Family - Combretaceae

Tamil name - Tadukkay

Habit - Tree

Origin - Native

Distribution in Sri Lanka - Occurs in dry grassland and patana.

Climate - Dry (lowland) and intermediate zones

Uses - The fruits and bark used in traditional medicine.

ශාක කුලය - කොම්බ්‍රෙටේසියේ

දෙමළ නම - තඩුක්කේ

ස්වභාවය - ගස

සම්භවය - ස්වදේශික

වියළි තණබිම් සහ පතන බිම් වල ව්‍යාප්ත වීම සිදු වන අතර වියළි (පහළ බිම්) සහ අතරමැදි කලාප දේශගුණයේ වැඩෙන ශාකයකි.

භාවිතය - මෙහි ඵල සහ පොත්ත සාම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේ දී භාවිතයට ගැනේ.

தாவர இனம் - மைட்டேரியா. 

தாயகம்  - மத்திய அமெரிக்கா, தென் அமெரிக்கா, கரீபியன் ஆகிய இடங்களை தாயகமாகக் கொண்ட சிறிய மரமாகும்.

பயன்பாடு -  பழங்கள் உணவிற்காக பயன்படுத்தப்படும். இலை, தோல், உள்ளிட்ட பகுதிகளும் மருத்துவத்திற்காக பயன்படுத்தப்படும்.

Family - Myrtaceae

Habit - Shrub to small tree

Origin - Introduced (Tropical America

Distribution in Sri Lanka - Cultivated in homegardens

Climate - Widespread

Uses - The fruits are edible. The leaves, fruits and bark of the plant is used in traditional medicine.

පේර යනු බොහෝ නිවර්තන හා උප නිවර්තන ප්‍රදේශවල වගා කරන හා භාවිත වන පලතුරක් වේ. පේර පලතුරෙ හි විවිධ විශේෂ දැකිය හැකිය. ඒ අතරින් චීන පේර විශේෂය  පේර  විශේෂයෙ හි එක් වර්ගයක් ලෙස දැකිය හැකිය. 

ශාක කුලය - Myrtaceae - මර්ටේසියේ

ස්වභාවය - පඳුරු සිට කුඩා ගසක් වේ

සම්භවය - නිවර්තන ඇමරිකාව

භාවිතය - පලතුරක් ලෙස ආහාරයට ගතහැකි ය. ශාකයේ කොළ, පලතුරු සහ පොතු සම්ප්‍රදායික වෛද්‍ය විද්‍යාවේදී භාවිතයට ගැනේ.